2016
 
“Saan ka na naman galing Francesca?” ang dumadagundong na wika ni Mr. Alexander Quijano, ang daddy niya. Nakaupo ito sa sala sa ‘di gaanong nasisinagan ng ilaw.
 
Napatigil si Chesca sa pag-akyat sa kwarto niya. Kakauwi lang niya galing sa birthday party ng isang kaibigan. Malalim na ang gabi at nakapagtatakang nag-aabang ang daddy niya sa kanya.
 
“Did you know what time is it now?” dagdag tanong pa nito sa kanya. Tumayo ito at nilapitan siya.
 
Wala akong pakialam kung anong oras na! ang sigaw ng isip niya, pero iba ang lumabas sa bibig niya.
 
“I’m tired Dad. Kung may sasabihin kayo pwede bang bukas na lang?” ang walang ganang sagot niya sa ama.
 
Alam ni Chesca na isang mahabang sermon na naman ang aabutin niya dito. Hindi na bago iyon. Simula’t sapul ng magkaisip siya ay hindi na naging maganda ang relasyon nilang mag-ama. Palagi itong galit sa kanya at tila walang pakialam. At mas tumindi pa iyon ng mamatay ang kanyang ina. Nawalan ng kakampi si Chesca at alam niyang siya ang sinisisi nito sa pagkamatay ng mommy niya.
 
“I really don’t know what to do with you,” ang tila nahahapong sabi ng kanyang daddy. Biglang may nakiraang pag-aalala sa mga mata nito.
 
Natigilan si Chesca pero sandali lang iyon. “Then stop acting like you care!” padabog na sabi niya bago nagtuloy-tuloy sa kanyang kwarto.
 
Dere-deretso siya doon at sumalampak sa gitna ng kama. Hindi na siya nag-abala pang magpalit ng damit. Iniisip ang inakto ng kanyang ama kanina.
 
Ngayon lang nangyaring inabangan siya ng kanyang daddy sa pag-uwi. Hindi naman nito dating ginagawa iyon at wala rin naman itong pakialam sa mga pinaggagawa niya. Para ngang hindi siya nag-eexists sa harap nito. ‘Ni hindi sila nagkakaroon ng maayos na pag-uusap sa mga nakalipas na taon. Kapag pinagsasabihan siya nito, alin man sa nilalayasan niya ito o hindi na lang ito pinakikinggan. Pasok sa kabilang tenga labas sa kabila.
 
Nasa huling taon na siya sa kolehiyo. At kahit papaano, hindi naman siya pinakialaman ng daddy niya sa kursong kinukuha niya. Alam niyang gusto ng kanyang ama na maging engineer siya gaya nito. At sa totoo lang, iyon din naman ang gusto niya.
 
Pero dahil may pagkarebelde siya at ayaw niyang paluguran ito, kumuha siya ng fine arts. Hindi man ito ang kanyang hilig, pero nag-eenjoy naman siya, dahil tanging ang pagpasok lang niya ang kanyang nagiging kalayaan.
 
Tuwing nasa loob siya ng kanilang bahay, pakiramdam niya nasu-suffocate siya. Kaya lagi siyang lumalabas at kung wala sa mall ay nasa mga barkada niya siya naroroon. Gusto niyang makawala sa kanyang amang ‘ni minsan ay hindi nagpakita ng pagmamahal sa kanya.
 
Soon. I will be free in this cage-like-house, sabi ni Chesca sa sarili bago nakatulog.
 
***
 
“Chesca… Chesca. Gising na,” pukaw sa kanya ni Yaya Lomeng.
 
Hindi siya nagmulat ng kanyang mga mata. Alam niyang Linggo ngayon at walang pasok. At  wala siyang balak bumangon ng napakaaga. Makikita niya lang ang daddy niya ‘pag lumabas siya.
 
Isa pa uling tapik sa balikat ang ginawa ni Yaya Lomeng ng hindi siya tumitinag sa kanyang pagkakahiga. “Chesca hinihintay ka ng daddy mo sa baba. Pinapagising ka niyang talaga sa akin,” sabi pa nito.
 
Doon na siya tuluyang nagmulat ng kanyang mga mata. Nawalang bigla ang antok niya ng marinig ang sinabi nito. Kunot-noo niyang nilingon ang kanyang yaya. “Bakit daw?” tanong niya dito.
 
“Ewan ko rin. Wala naman siyang sinabing dahilan. Basta ang sabi niya gisingin ka na,” sabi nito habang nililigpit ang mga maruruming damit ni Chesca na nagkalalat sa sahig. “Ikaw na bata ka. Maano bang ilagay mo naman ito sa basket. ‘Ke lapit-lapit na hindi mo pa makuhang ilagay,” panenermon nito.
 
Hindi iyon pinansin ni Chesca. Tumayo siya at nagtungo sa banyo at naghilamos. Pagkatapos ay bumaba na siya. Hindi niya alam kung bakit siya ipinatatawag ng kanyang daddy ng ganoon kaaga, pero mukhang hindi rin naman maganda ang sasabihin nito sa kanya.
 
Deretso siya sa hapag-kainan at pabasta na lang naupo. ‘Ni hindi niya binati o nilingon man lang ang amang kumakain habang nagbabasa ng dyaryo.
 
Ibinaba ng daddy niya ang binabasa nito at tinitigan siya ng mataman habang padarag niyang hinahati ang tocino sa kanyang plato. Lumilikha iyon ng nakakabinging ingay.
 
“You haven’t changed your clothes?” puna nitong nakakunot-noo.
 
Isinubo niya muna ang tocino bago sumagot. “Why? Does it matter to you?” sabi niyang sige lang sa pagnguya. Hindi alintana kung puno ang bibig niya.
 
Nakita niya sa sulok ng kanyang mga mata ang pagtitimpi nito ng galit. Napangiti siya sa sarili. Nagtagumpay siyang asarin ito ng napakaaga. Tutal nauna naman ito sa pang-aasar sa kanya ng ipagising siya kanina, ngayon patas na sila.
 
Patuloy lang siya sa pagkain at paghati ng tocino sa maingay na paraan. Bumuntong-hininga ang kanyang ama, “Will you stop doing that?” galit ng sabi nito.
 
“What?” patay-malisyang tanong niya rito sabay lingon sa ama. Ngayon niya lang napagmasdang maigi ang ama. Parang may nabago rito. Parang hindi naman talaga ito galit.
 
“I want you to go to U.S.,” ang biglang sabi nito sa kanya ng hindi siya hinihiwalayan ng tingin.
 
Nasa U.S ang lola niya sa side ng kanyang mommy. Si Lola Amelia. At alam niyang doon siya pinapupunta nito.
 
Napatawa si Chesca. “Ang aga niyo namang mag-joke.” Iiling-iling na sabi niya na hindi pinansin ang sinabing iyon ng ama.
 
Ilang beses na ba niyang narinig iyon dito. Hindi lang sampung beses. At hindi naman iyon natutuloy. Panakot lang iyon nito para tumigil siya sa pagrerebelde dito.
 
“Hindi ako nagbibiro Francesca,” seryosong sabi nito at tiningnan si Chesca sa  kanyang mga mata.
 
Napatigil si Chesca sa pagsubo ng kanin. Kita nito sa mga mata ng ama na hindi nga ito nagbibiro ng mga oras na iyon.
 
Nagpakalawa ng isang malalim na buntong-hininga si Chesca. “Bakit Dad, ayaw mo na bang makita ang pagmumukha ko at itinataboy mo na ako?” hindi napigilan ni Chesca ang paglabas ng sarkastikong tinig.
 
“Francesca!” ang sigaw sa kanya nito. Halos maglagutukan ang mga ngipin nito sa pagkakasabi niyon.
 
“Hindi ba tama naman ako?” pagak siyang tumawa. “I know, hinihiling mong sanay ako na lang ang namatay at hindi si Mommy. ‘Ni hindi mo nga ako makuhang tingnan noon sa aking mga mata. At kailan mo ba ako pinakitaan ng kahit konting pag-aalala. Wala naman di ba? ‘Ni hindi ko nga naramdamang minahal mo ako at—”
 
Isang malakas na sampal ang nagpatigil kay Francesca sa kanyang pagsasalita. For the first time in her life, ngayon lang siya pinagbuhatan nito ng kamay. Tumaas-baba ang dibdib ng kanyang ama sa matinding galit.
 
Sapo ang nasaktang pisnging nilingon niya ang kanyang ama. Nangingilid sa luha ang kanyang mga mata. Larawan doon ang matinding sama ng loob dito.
 
Bigla namang natigilan si Mr. Quijano. Hindi niya sinasadyang masampal ang anak. Pero naubos na nito ang kanyang pasensya.
 
Akma niyang hahawakan ito, ngunit nagmamadaling tumakbo paakyat sa kanyang kwarto si Chesca. Naiwan nito ang nagsisising ama sa harap ng hapag-kainan.
 
Nagmamadaling kinuha ni Chesca ang kanyang backpack pagdating sa kanyang kwarto. Kumuha siya ng mga damit at basta na lang inilagay sa loob noon kung anuman ang magkasya. Kinuha niya rin ang kanyang cellphone at lalabas na sana siya ng may makalimutang kunin. Bumalik siya sa kanyang tokador at kinuha doon ang kwintas na ibinigay sa kanya ng kanyang mommy bago ito namatay.
 
Determinado ang bawat mga hakbang niya habang bumababa ng hagdanan. Dere-deretso siya sa garahe at hindi alintana ang ginagawang pagtawag sa kanya ng ama. Nagmamadali siyang sumakay sa kanyang scooter at mabilis iyong pinaandar paalis sa lugar na iyon.
 
Hindi niya napigilang pumatak ang mga luha habang nililisan ang bahay nila. Hinding-hindi na siya babalik pa sa kanila. Hindi na kahit kailan magiging maayos ang lahat sa pagitan nila ng kanyang ama lalo na ngayon at nakuha na siya nitong saktan.
 
Walang dereksyon ang ginawa niyang pagmamaneho. Hindi niya alam kung saan siya pupunta ng mga sandaling iyon. Nang mapadaan sa club house ng kanilang subdivision ay tumigil muna siya doon. Mabilis siyang nag-text sa mga kaibigan, ngunit ni isa sa mga ito ay walang nag-reply sa kanya.
 
Nakalolokong napatawa naman siya sa kanyang sarili. Akalain mo nga naman, wala ni isang may gustong magpatuloy sa kanya. Paano nga ba niya natawag na kaibigan ang mga iyon?
 
Nang walang makuhang kasagutan ay nagmaneho siyang muli. Bahala na kung saan man siya makarating. May kaunting ipon naman siya. Kahit sabihin pang nagrerebelde sa ama, hindi naman siya naging magasta at maluho. Natutunan niya iyon sa kanyang mommy noong maliit pa siya. Na lagi na ay mayroon siyang piggybank at doon inilalagay nito ang natitira niyang allowance.
 
Lalong pumatak ang kanyang mga luha pagkaalala sa ina. Missed na missed na niya ito. Kung sana naririto lang siya, hindi nito hahayaang saktan ako ni Daddy nang ganito, sa loob-loob niya.
 
At dahil walang mapuntahan, sa mall na lang siya nagtungo. Doon muna siya mag-iisip-isip. Ngayong lumayas siya sa kanila, kailangan niyang tumayo sa sariling mga paa. Dahil kahit makatikim siya ng hirap, hinding-hindi na talaga siya babalik sa kanila.