Makaraan ang ilang oras ay hindi mapakali ang lahat dahil sa kalagayan ni Allen. Nais nitong mahiga malayo sa sinag ng araw.
Kanya kanya kaming hanap kung saan mas kumportable ang kasama. Nakakaawang tingnan na kahit sa simpleng paghiga lang ay pinoproblema pa.
"Dito oh"
Umalingawngaw ang boses ni Warren sa malayuan, nasa kabilang dapit ito kumakaway na tila nasihayan sa pwesto.
Mukhang sapat na iyon para maipagpatuloy ni Allen ang pagpapahinga. Natabunan ang pwesto ng malaking puno, madahon ang paligid na mukhang hindi nagagalaw ng kahit sino.
Kanya kanya kaming alalay na makatawid sa ilog, dala dala ang gamit na kailanganin ni Allen.
"You can put that here"
Nabigla ako sa biglang pagsulpot ni Rence mula sa likuran habang yakap yakap ang mga lantang dahon ng niyog.
Tinutokoy nito ang hawak kong mga damit na ginawang pambalot ni Allen.
"Hindi na, magaan lang naman"
"Okay then"
Sagot nito tsaka umunang maglakad sakin, palapit sa mga kasama.
Tila meron akong napapansin sa lalaking iyon.
Nagpatuloy lang ako sa pagsunod sa mga kasama at nilagay ang mga gamit sa tabi ni Allen nung makitang maayos na ito.
"Ano okay naba dito?" Tanong ni Mich sa pinsan na bakas parin ang panghihina.
Tumango lang ito tsaka sumandal sa puno na napalibutan namin.
"Pinagpawisan ka"
"Mich, namumutla rin"
"Allen, ano? May masakit ba?"
"Kailangan niya na talaga ng gamot"
Halo halo na ang aking narinig habang si Allen ay hindi nag dadalawang isip na mahiga kahit di na nito namamalayan ang pwesto.
"Nilalamig sya" rinig kong wika ni Jessy tsaka inilapit ang mga magkahalong damit namin.
Napaupo narin lang ako habang minamasdan ang nilalamig na kasama.
Ramdam ko ang lungkot nung wala ni isang umimik.
Ilang sandali pa ay narinig namin ang mahinang hikbi ni Mich na pilit tinatago.
"Mich"
Biglaang alalay ni Andi at hinimas himas ang balikat ng kasama.
"Kasalanan ko yata kung bakit siya nagkaganto" panimula nitong wika na hindi sinang ayunan ng karamihan.
"Nako hindi no at alam mo yan"
"Walang may gusto nito Mich, gagaling din si Allen"
"Kung siguro pinigilan ko sya na wag sumama sa entrance exam hindi niya mararanasan ang ganito".
Dahil sa emosyon ni Mich ay hindi namin mapigilan ang lumapit sa gawi nito na katabi lamang ang natutulog na si Allen.
Kahit wala kaming ganang magpatuloy sa gagawin ay pinilit naming maghanap ng makakain.
"I'll go with you"
Napahinto si Andi na nangunguna samin ni Drake, kapwa rin kaming lumingon sa pinanggalingan ng boses.
Tumingin lang si Rence tsaka inunahan kaming tatlo.
Pansin ko rin ang agarang pagkibit balikat ni Andi at nagpatuloy sa paglalakad.
Naiwan lang sa pwesto sina Warren, Jessy, Allen at Mich.
Hindi na kami naghanap sa dating gawi dahil mukhang naubos na namin lahat ng prutas dun.
"Cacao?"
Boses ni Andi habang dinadampot ni Rence ang kulay maroon na prutas.
"Ibigay mo ang iba kay Erin" wika ni Drake na nasa likuran ko lamang.
Pero tila hindi ito narinig ni Rence.
"Drake, kindly hold these"
"Ako na" lapit ko sa lalaking may hawak na dalawang cacao.
Tiningnan niya lang ako ng ilang segundo tsaka ibinigay ang nasabing prutas.
Nagpatuloy lang kami sa paglalakad.
May kung ano akong naramdaman na hindi dapat. Tila yata may nagawa akong kasalanan kay Rence na di ko namalayan. Nakakapanibago ang ganung pakikitungo.
"Aray!"
"Uy ingat"
Agad akong napahawak sa kaliwang braso ni Drake nung biglang natapilok ang kaliwang paa.
Nahulog ng di sinasadya ang hawak na mga prutas.
"Anong nangyari?"
"Watch your steps Erin"
Permente parin yung posisyon ko kanina dahil di ko alam pano igalaw ang kaliwang paa.
"Ano? Nasugatan ba? Mahapdi?" Mahinang tanong ni Drake habang nakayuko ako at natatabunan ng buhok ang mukha.
"Saglit lang Drake, di ko magalaw"
"Ano Cath? Gusto mo hawakan ko? San ba banda dito?" Di ko alam kung anong balak ni Andi pero ramdam ko ang kamay nitong ginagalaw ang inangat na paa.
"Aray! Nako ihinto mo"
"Saglit lang to"
Nadamay pa yata si Drake sa kakapisil ko sa kanya dahil sa iilang hapdi na naramdaman.
"Oh tapos na"
Inayos ko ang nakayukong pwesto at hinawi ang nakaharang na buhok tsaka ako nagsalita.
"Dito nalang ako mag antay, sasandal lang ako saglit"
Wika ko sa kanila at pinilit si Drake na sumunod sa nais kong gawin.
Para akong tangang tumatalon - talon gamit ang isang  paa at huminto sa di malaman laman na puno.
"Dito nalang" sabi ko sa lalaking napipilitang sumang ayon sa gagawin.
"We have to go then"
"Sure ka Cath?"
"Ikaw lang mag isa?"
"Ha?"
Kahit bakas ang takot ay di ko ito pinapahalata. Ang lugar ay di masyadong napupuntahan ng tao, magkahalo ang puno, maging ang sanga at halaman ay kailangan pang alisin sa pagkakabuhol buhol.
"Okay lang, bilisan niyo nalang medyo nakakatakot rin dito" paliwanag ko habang liningon lingon ang paligid.
"Samahan nalang kita"
"Natakot rin ako Cath, di pwedeng tayo lang"
"You can't stay here Drake, marami pa tayong dadalhin"
"Pano si Erin?"
Tanaw ko ang tatlong kasama mula sa pagakakaupo na busy kakaisip sa gagawin. Mukhang nakaperwesyo pa tuloy ako.
"Hindi na, susubukan ko nalang maglakad"
"Good, we can go now"
Rinig kong sabi ni Rence tsaka umunang maglakad habang naiwan pa akong nakaupo.
Nagdadalawang isip pa si Andi kung susunod siya dun sa umunang lalaki o samahan pa akong tumayo.
"Tara na Cath" aya nito sakin habang yakap yakap ang dalang cacao kanina.
"Sundan mo na dun si Rence baka maiwan pa tayo" suhestiyon ni Drake.
Tinulungan lang ako nitong makatayo habang nakagapos ang isang braso sa kaliwa.
Para akong bata na pinipilit tumalon habang ginagabayan ng kuya.
Nagpatuloy lang kami sa pagtalon este paglakad.
"May iba sa Rence na yun, napapansin mo rin ba?"
"Hayaan mo na, baka may problema lang"
Sandaling kwentohan habang naglalakad, tanaw ko rin sa di kalayuan ang dalawa na mukhang may nakitang prutas.
"Sabihan mo lang ako kung nahihirapan ka"
"Okay lang no! Paa lang to"
Pangungumbinse ko rito.
Nagpatuloy lang kami sa paglalakad para maabotan yung dalawa.
"Guyabano? Pano ba kainin yan?"
Hindi sumagot si Rence at ibinigay lang ang prutas kay Andi.
Marami rami narin kaming nakuha kaya medyo nahiya akong humingi ng tulong kay Drake.
Nakakita pa kami ng tatlong pomelo at saging na pwede ng ibenta dahil sa magandang pagtubo nito.
"Is this a sugar cane right?"
Nagkibit balikat lang si Andi na tinatanong ng katabi.
"Di ko alam, pano ba kainin to Drake?"
"Baka maliit na kawayan lang yan" depensa ko naman dito.
"Let's just try, hold this Andi" sumang ayon lang ang kaibigan sa naging desisyon ni Rence.
"Kaya ko naman Drake, mauna na kayo"
Kahit salungat ang sagot ay ginawa ko parin. Nakaramdam ako ng hiya nung makitang may kanya kanyang dala sina Rence, Andi at Drake habang ako ay dalawang prutas lang ng Cacao.
"Pano tong isang Guyabano?" Tanong ni Andi ng makitang naiwan ito sa gilid.
"Just leave that here, unless someone's hands are free"
Napalunok ako nang marinig ang sagot ni Rence.
Nagdadalawang isip pa akong magsalita pero di ko mapigilan.
"Ako na"
"Okay, let's go" walang ganang sagot ng lalaki tsaka tumalikod.
Hindi pa man ako nakagalaw ay umuna ng umalis si Rence.
Liningon ako nina Drake at Andi, mukhang ramdam din nila ang tensyon sa binitawang salita ni Rence.
"Cath? Ako nalang magdala niyan"
"Nako wag na, ako na"
Matapos kumapit sa ilang sanga sa gilid ay yumuko ako at kinuha ang nasabing prutas.
Inunahan ko silang maglakad kahit isang paa lang ang may lakas.
Hind ko alam pero hindi ko gusto ang nararamdaman ko ngayon.
Ni minsan di ko naranasan ang gantong trato. Kahit malayo ako kila Papa, parating may nag aalala sakin. Sa simpleng sugat, lagnat o anong sakit parang pinoproblema nang lahat ng mga kasama ko sa bahay.
Nagpatuloy lang ako sa paghakbang ng ilang sandali pa ay inunahan ako ni Drake.
"Bakit?" Tanong ko dito na nangingibabaw ang seryosong tindig.
Hindi ito nagsalita at agad ring tumalikod.
Parang tanga.
"Masaya to, wag ka lang masyadong magpabigat"
Nagulat ako sa suhestiyon ng lalaking nasa harap.
"Ayoko nga!"
"Sige na Cath, baka kung ano pang masabi ni Rence kung matagalan tayo"
Pakikiusap ni Andi sakin habang napalibutan ang paa nito ng mga prutas na kaninang dala ni Drake.
"Pano tong dala ko?"
"Basta"
Tanaw ko sa malayuan ang maliit na presensya ni Rence tila naghihintay.
Agad agad rin akong sumunod kahit medyo nahihiya ako sa gagawin.
Nagsimula na kaming umalis habang pilit kong dinadala ang dalawang cacao na inipwesto ko sa leeg ni Drake. Si Andi na ang nagdala ng isang prutas kahit marami na itong bitbit.
"Para mo naman akong sasakalin niyan"
"Ay sorry"
Nahihirapan akong gumalaw at tanging kamay lang ang may lakas sa oras na to.
"Nakikiliti na ako ha" rinig ko ang mahinang tawa ni Drake.
"Hoy bilisan niyo naman, maya na landian ha"
Kumunot ang sariling noo sa sinabi ni Andi.
Hindi nalang ako umimik dahil baka nabibigatan na tong lalaki sakin.
Nang makaabot na kami sa tinatayuan ni Rence ay agad akong kinabahan.
Tumingin lang ito sa kalagayan namin ni Drake.
May dala itong tatlong guyabano, isang cacao at kakaibang klase ng saging.
Hindi ko nalang sya tiningnan dahil baka kung ano pang masabi.
"Saglit lang Erin ha? Baba ka muna"
Hindi paman ako nakasagot ay agad ng yumuko si Drake senyales na pwede na akong dumistanya sa kanya.
Agad niyang iniwan sa lupa ang mga prutas tsaka dali dali daling pumunta ng gilid.
"Naiihi ako!"
Natawa ako sa naging hitsura nito, pansin ko rin ang pag iling ni Andi.
Pero nung mag tama ang tingin namin ni Rence ay nawala ang kurbang ngiti sa mga labi.
Tumahimik nalang kami ni Andi tsaka hinintay makabalik ang kasama.
Pansin ko ang ilangan sa aming tatlo, siguradong naramdaman rin ito ni Andi dahil hindi na ito gaanong nagsasalita.
"Grabe Erin di ka naman mataba pero ang bigat mo"
Biglaang sulpot ni Drake at hinimas himas pa ang likod nito.
"Ikaw lang naman pumilit sakin"
Malamnay kong sagot rito na tila nahihiya dahil totoo rin naman.
"Sus! Binibiro lang, balik ka na ulit"
Nakangiti nitong sabi at ginulo pa ang buhok ko.
"Maya na kasi landian"
"Andi"
Napatakip na lamang ang babae sa ingay ng kanyang bunganga. Habang si Drake ay nag iinat pa ng mga buto, parang may digmaang pupuntahan.
Hindi ko namalayan ang agarang pag lapit ni Rence sa pwesto namin ni Drake.
"I'll carry you"
Napalunok ako nung mapansing sa akin ito nakatingin.
"Ha?"
"Hindi na bro, mabigat pa naman yan, ako na"
Hindi ito sumagot pero iniwan ang mga dala nito sa lupa at tumalikod sakin.
"Don't waste your time"
Kinabahan ako sa malamig na boses nito kaya agad rin akong napatango.
Nakakahiya!
"Yumuko ka bro"
"Okay"
Tiningnan ko si Andi na bigla ring tumango.
Dahan dahan kong inangat ang kanang braso at inilagay ang kamay sa balikat.
Nagdadalawang isip pa ako dahil nakakailang na magdikit ang balat namin.
Nang makita kong kinuha ni Drake ang mga prutas na naiwan sa gilid ay dali dali akong umangkas sa likod nito.
Hindi ito umimik pero nagawa pang yumuko at abutin yung mga dalang prutas kanina.
"Cacao mo" abot rin ni Andi ng prutas.
Nagpatuloy lang kami sa paglakad na tila wala lang kay Rence.
Wala itong sabi sabing nahihirapan sya o mabigat ba ako.
Liningon ko ang dalawang kasama na nakasunod samin.
"Bro, dahan dahan naman"
Wika ni Drake nung muntikan akong nabangga ng iilang sanga.
Ilang minuto ng ilangan ay tanaw ko na ang pwesto.
Makikitang naghihintay ito sa pagdating namin.
"You go first" sambit ni Drake at binigyan distansya sina Drake at Andi.
Nang makadaan ang dalawa ay nakapermente parin ang pwesto namin ni Rence.
"Ma may hinihintay ka ba?" Naiilang kong tanong na nasa likuran nito.
Ilang sandali pa ay ibinago ni Rence ang direksyon na mukhang babalik sa gubat.
"Hoy! Hoy san kayo pupunta?"
"Anong nangyari?"
Rinig kong sigaw nina Andi na mukhang nakarating na ng pwesto.
"Rence!" Di ko mapigilang sambitin ang pangalan nito.
Pilit kong nilingon ang mga kasama, naghihintay na merong lalapit samin pero wala.
Nagpatuloy parin ito sa paglalakad.
"Dito nalang ako" Nahihiya kong sabi nung mapansing di nagsalita si Rence.
Lakad parin ng lakad at walang balak sumagot.
"Rence! Dito nalang ako"
Ulit kong sabi pero di parin tumigil. At dahil hindi ko na gusto ang pangyayari ay tinanggal ko ang dalawang kamay na nakapalibot sa leeg nito.
Wala na sa akin kung mahulog ako basta nais ko lang bumalik sa mga kasama.
Masama man ang ganun pero nagkaroon ako ng di kaaya kaayang persepsyon kay Rence.
Dahil narin siguro sa nagawa niyang pakikitungo kanina, siguro nga di ko pa sya tuluyang kilala.
Pinagpatuloy ko ang pag ilag mula sa pagpasan nito at kalaunan ay huminto rin.
Dali dali akong tumalon kahit nanginginig na ang kaliwang paa sa sakit.
Nang makababa ay agad ko siyang tiningnan. Wala kang makitang reaksyon dito, gaya ng gawain niya dati.
Dali dali kong dinampot ang mga nahulog na cacao.
Naaawa na ako sa mga prutas nato dahil nadamay pa sa mga pangyayari ngayong araw.
Wala akong sabi sabi na tumalikod at di nagdadalawang isip maglakad pabalik sa mga kasama.
Bakas ang sakit sa isang paa, pero pinagpatuloy ang paglalakad.
"Erin"
Rinig kong tawag ni Drake sa malapitan.
Di ko siya pinansin at mas nangingibaw ang desisyon na uuwi.
"I know you hear me"
Agad akong napahinto nung nag bago ang tono ng kanyang boses.
Di ko alam kung bakit ako huminto pero hinintay ko syang magpatuloy sa pagsasalita.
Rinig ko ang palapit na hakbang, ilang segundo ay tumambad sa harap ang matangkad na si Drake.
Hindi ko sya nagawang tingnan sa mata at diretso lang ang tingin sa harap.
"I just, I mean nakalimutan kong maghanap ng dahon or something to put on your ankle"
Agad akong napatingin, ibang iba ito sa Rence na kasama ko kanina.
"You just have to be careful next time"
Di ako sumagot dahil gulat parin ako sa biglaang pag bago ng kanyang pakikitungo.
"Okay lang"
Nahihiya kong sagot tsaka tumango.
Di ko alam ang gagawin, kung hihintay ko pa ba syang yayain akong mag piggy back ride o mauna nang umalis?
Nagkasundo ang kahihiyan sa mga oras na'to kaya inunahan ko siyang maglakad pabalik.
Di na ako nag aya at sinusubukang ituwid ang kaliwang paa.
"Erin"
Ilang sandali pa ay bigla kong naramdaman ang malamig na kamay ni Rence na nakahawak sa kanang pulsohan.
Dali dali akong lumingon dahil nakakapanibago.
Nagtama ang mga mata namin na hindi sadya at agad niya ring binitawan.
"Just wait for a minute, may kukunin lang ako"
Wika nito habang may itinuturo sa likod.
Tumango lang ako bilang sagot.
Agad ko syang sinundan ng tingin na may kung anong kinuhang halaman.
Nagtagal pa ito ng ilang segundo, agad rin bumalik dala dala ang magkaibang kulay ng dahon.
"Para san yan?"
"For ankle sprain"
Agad akong tumango kahit di pamilyar sakin ang dala dalang halaman.
"Erin? Rence! Erin?"
Hindi paman kami naka alis ay tanaw namin sa malayuan ang kasing liit ng botel na si Drake.
Tumatakbo ito palapit samin kaya medyo nabuhayan ako.
"Drake!!"
Masigla kong bungad sa kanya, buti naman may kasabayan na agad kami.
Nakakailang kasi kasama tong si Rence.
"Ba't kayo bumalik?" Tanong nito samin na sa isang lalaki lang nakatingin.
"We forgot something. Nothing else" Sagot ni Rence
"What about you? Why are you here?" Pahabol na tanong nito.
Tiningnan ko si Drake at hinintay ang sagot.
Mukhang wala itong maisip idahilan kaya nagsimula na akong humakbang para makaalis.
"I forgot something too"