Ilang paghihintay pa ang nangyari matapos ang sandaling yun ng magsimula ng magdilim ang paligid.
Nandon parin ako sa sitwasyon na sana panaginip lang ang lahat ng to.
"Cath! Ano na, ilatag mo na ang iba mong gamit sa tabi"
Napalingon ako kay Andi na hindi masyadong naaninag ang kabuuan.
Bago nagdilim ay napasyahan nang mga lalaki na maghanap ng pangsindi para may kaonting liwanag sa gabi. Wala akong naintihan sa prosesong nangyari basta may naging apoy na kami sa gawing gilid.
May nilatag na dahon ng niyog sa may lupang bahagi ng ilog.
"Dun kaya tayo matulog sa gubat total may ilaw na naman tayo?" Suhestiyon ni Andi.
"Ikaw, pero baka may biglang gagapang habang mahimbing kang natutulog. Ikaw rin" sagot ni Warren na siyang nagpabusangot rito.
"Wag na nga lang"
"You don't like it here?"
Eto na naman tong nang eenglish.
"Hindi naman sir, suggestion ko lang"
"You don't need to call me Sir, wala tayo sa campus. Just call me Rence, I prefer"
"Okay rence!" Napipilitang sagot ng isa.
"By the way Catherine, you really don't talk much. Something wrong?"
Nabigla ako nang mapansing nasa akin ang atensyon ngayon.
Rinig kong napaubo si Andi kaya tiningnan ko ito na naniningkit ang mata.
"Patabi" di paman ako nakasagot eh lumapit na si Warren sa gawi namin.
"Po? Wala naman, siguro ano, nahihiya lang ganun" sagot ko rito.
"I see, but you can try, we're harmless don't worry" sagot ng guro sakin kaya tinanguan ko nalang.
"Teacher pala kayo? Ilang taon ka na po?"
Di ko napansin na nasa isang gawi nalang kami lahat. Si Sir Lao I mean Renz, Si Andi, Ako, Warren at yung kaibigan niya. Sa may gilid naman sina Mitch, Allen at dalawang babae.
Di ko pa masyadong napapansin yung dalawang babae since sila lang rin naman yung nag usap usap kasama yung kaibigan ni Warren.
Ilang kwentohan lang yung nangyari habang tong katabi ko sa kanan ay nagsimula ng matulog.
Ilang sandali pay may siko na namang nagpapansin sa kaliwa ko.
Kapwa lang kaming nakaupo maliban kay warren na di napigilang matulog.
"Tabi yata kami ni sir matulog kskskskksks" kinikilig na bulong ni Andi.
Dali dali kong sinilip ang lalaking pinag usapan, nakatitig lang ito sa harap na tila malalim ang inisip.
"Sandali pre, yung kamay kooo" napalingon ako sa lalaking nagsasalita na nasa kanang bahagi. Kapansin pansing naipit ang kamay nito sa pagkakahiga ni Warren.
Pero tila yatang sobrang himbing ng tulog nito kaya nahihirapang tanggalin yung naipit na daliri.
Napagpasyahan ko itong tulungan na ilapit ng kaonti sa gawi ko si warren.
Ilang sandali pay nakahinga ito ng maluwag.
"Hayys sa wakas, salamat Catherine" Wika nito sakin
Nagulat pa ako ng alam nito ang sarili kong pangalan.
"Pano mo alam name ko?"
"Ha? Pinakilala ka samin kanina. Nakalimutan mo?"
Paliwanag nito sakin.
"Hindi ah, akala ko kasi mahirap kabisaduhin."
sagot ko rito sana maniwala.
"Hmm siguro di mo alam name ko no?" Patuloy pa nitong tanong sakin.
Agad akong napalunok nung natugma nito na hindi ko nga maalala ang sariling pangalan.
"Sorry, ano nga name mo ulit?"
"Tulog na" biglang bulong ni Andi sa kaliwa dahilan para lumingon ako.
"Ha?" Tanong ko rito habang nilingon ang katabi.
"San si sir?"
"Aysus hinanap talaga, ayun tinawag yata ni Mother Earth"
"Sige na nga, bukas nalang Catherine" agad na wika ng kaibigan ni Warren.
Hindi ko nalang din sinagot nung humiga na ito katabi ang kaibigan.
"Ano pinag usapan niyo Cath?"
"Ha? Wala naman" sagot ko kay Andi at humiga narin.
"Talaga ba? Mukhang nagtampo yata"
Sinamaan ko ito ng tingin, kung anong iniisip.
Nakadilat parin ang mga mata, habang may iilang damit na nakapatong sa leeg.
Minamasdan ang ganda ng langit.
Naalala ko tuloy yung bintana sa kwarto, alam na kaya nila Mama ang kalagayan namin ngayon?
Nakakapanghina, gusto ko ng humiga sa malambot kong kama. Makagalaw ng payapa. Makakain ng kung ano mang gusto ng sikmura ko. Magpalipas ng oras sa maliwanag na tahanan.
Napamulat ako ng wala sa oras ng makaramdam nang lamig at gutom.
Hindi sapat ang iilang damit para ibalot sa sarili.
Tanging liwanag mula sa langit at natatanging ilaw
ng pinagtagpi tagping kahoy sa gilid.
Bumangon ako at lumapit roon.
Mahimbing pang natutulog ang mga kasama.
Itinuon ko lang ang sarili sa apoy na nasa harapan.
Iba't ibang ingay ng kalikasan ang nangingibaw, tila pinapahiwatig na nasa gitna kami ng kawalan.
Lumapit ako sa gawing naaabotan lang ng liwanag at uminom. Wala na sa akin kung ito ba ay malinis, naalala ko lang yung napag usapan kahapon na makakatanggal ng gutom ang pag inom ng tubig.
Bumalik narin naman ako sa pinanggalingan ng apoy.
Napalingon ng marinig ang ilang hakbang palapit sakin.
Wala itong imik at napatulala lang sa nakikitang liwanag.
Nang mapansin ang pagtitig ng kasama ay medyo nagulat pa ito.
"Morning" bati ko rito.
"Good morning din" napangiti lamang ito at niyakap ang sarili.
Itinoon ko nalang ang tingin sa harap.
"Ba't ka napabangon? Di ka nakatulog?" rinig kong wika nito.
"Napamulat lang sa lamig tsaka sa gutom. Ikaw?"
Tanong ko sa lalaking kausap.
"Kagabi pa nagpapansin tong sikmura ko. Di ko magawang makatulog"
Tumitig lang ako rito dahil wala rin naman akong mabigay na sagot.
"Uminom ka muna ng tubig, maya maya maghanap tayo ng ilang prutas na makain man lang"
Suhestiyon ko.
"Sabagay, saglit lang ha?" Paalam nito kaya tumango lang ako.
Naalala ko tuloy yung naging kwentohan kagabi, di ko parin maalala kung anong name nung kaibigan ni Warren? Naala ko yung sigaw ng kaibigan niya kahapon. Rick yata, o eric? pero isang tawagan lang yun di kaya rick?
"Cath? Di ka natulog?" Napalingon ako sa biglaang paglapit ni Andi.
"Good Morning" agad ring bati nung lalaki kanina.
"Oh? May kasama ka pala, kanina pa kayo dito?" Takang tanong ni Andi samin.
Ano na naman kayang iniisip ng babaeng to, ang aga pa.
"Hindi, ngayon ngayon lang. Ikaw ba?" sagot nito.
"Ganun din, napabangon lang ako akala ko kasi iniwan na ako nitong babae" medyo nagtampong sagot ni Andi na tumingin pa sakin.
Matapos ang iilang oras ay napagpasyahan naming maglibot sa gubat.
Ang tanging kasama lang namin ay si Andi, Sir Lao este  si rence, Warren at Drake. Oo nalaman ko rin kanina, nakakahiya naman alam niya name ko habang di ko man lang alam ang nate nito. Nasa kabilang banda naman naghahanap sina Mich at ibang babae.
Halos mga prutas lang ang pwedeng makuha rito maliban nalang kung may iilang isda na makita sa ilog. May isda ba sa ilog? Hayss ba't ko nga ba natanong.
"Ito saging, hawakan mo ko drake"
Biglang wika ni warren habang busy kaka - talon sa nakitang prutas.
"Ako na nga diyan"
Wala kaming nagawa kundi mag antay lang na maabot ni Drake yung saging.
Nang magtagumpay ay nagpatuloy kami sa paghahanap.
May kanya kanya na rin kaming dala kaya agad rin kaming bumalik ng ilog.
Tanaw pa namin sina Mich nung pababa na kami pabalik ng pwesto.
Marami rami rin ang dala ng mga ito kaya siguradong mabawi rin yung gutom kahapon.
"Pano tong Papaya? Hilaw pa" tanong ni Andi dun sa naglulutong si Mich.
Ilang hakbang lang yong layo mula samin.
"We should try to find ways as early as possible" biglaang wika ni Rence na nakatingin lamang sa inayos na dahon ng saging.
"Asus miss mo lang jowa mo no?" Pabirong sagot ni Warren.
"Mukhang delikado pa yata, baka maligaw ulit tayo"
Lumingon ako sa naging sagot ni Drake.
Tama sya, posibleng maligaw na naman kami sa gubat pag gustohin naming bumalik doon.
"Posible ring nag aabang na ang mga iyon sa San Lorenzo, siguro naman wala ng rebelde for sure nabalita na ang nangyari kahapon"
Patuloy lang sa pag uusap ang tatlong lalaki ng ilang sandali pa ay pansin namin ang pagmamadali ni Tim (yung isang babae)
Wala itong kahit isang sinabi basta diretso lang itong dinala ang mga gamit.
"Tim, wag kang padalos dalos" rinig naming habol ng kaibigan nito.
"Sandali nga"
Napaatras pa ako nung dumaan si Drake at balak sundan ang bagong mga kasama.
"Napano yun?" Nagkibit balikat kami nung lumapit si Allen dala dala ang niluto nina Mich.
Sinundan namin ito ng tingin papasok ng gubat habang inayos na ang mga pagkain sa harap.
Nakapwesto na kami't lahat hindi parin bumabalik yung tatlo.
"Napano na kaya ang mga yun" nag alalang tanong ni Warren habang pasimpleng kumuha ng saging.
Nag alala ba to o ano?
"Hoy! Mamaya na kasi chill ka lang" paalala ni Andi.
"What's with the two girls by the way?"
"Hep hep sandali" paghinto ni Warren sa kinakain.
"From now on, masanay ka ng magtagalog, okay?Bawal english dito. Maliwanag?"
Natawa kami sa hitsura nito na busy parin kakanguya ng saging.
Ilang sandali pa'y pansin na namin ang paparating pero nadismaya sa nakitang dalawa nalang ang mga to.
"San si Tim?"
"Anong nangyari?"
"Hala bakit?"
"Kayo lang dalawa?"
Hinintay naming makalapit ang mga ito sa amin.
"Gusto na daw niyang umuwi"
"Hindi daw sya makuntento hanggat di niya nakita anak niya" malungkot na wika ng babae.
Ano nga bang name nito.
"Oh she's a mother already"
Napalingon kami sa nag eenglish nung tiningnan ito ni Warren ng masama.
Kinain nalang ni Rence ang saging na nakita sa harap ng mapansing maling lenggwahe ang nagamit nito.
Ilang gabi ang lumipas nang masanayan na namin ang pasikot sikot dito.
Maagang gumising at maghanap ng makakain. Pang buong araw na ang pagkain na makukuha, kung susuwertehen ay pang dalawahang araw naman.
"Cath, ang baho baho na natin" naiinis na sumbong ni Andi habang kasama namin sina Jessy at Mich na naglalaba ng ilang damit.
"Kami rin naman, nako okang lang yan" wika ni Jessy na busy kakakusot ng damit nito kahit wala rin namang gamit pang sabon.
"Mas nag aalala ako kung patuloy tayong magtagal dito,  anong petsa naba? Sayang naman may Graduation pa"
Dahil sa narinig mula kay Mich ay nanumbalik ang sitwasyon na meron ako sa bahay.
Tila wala na akong takot kung makakauwi kami o hindi. Naisip ko pa lang na kahit babalik ako dun hindi parin ako yung maging dahilan para bumalik kami sa dati.
"Girls! May labahan pa ako rito baka naman" sigaw ni warren sa di kalayuan tinawanan lang ito ng mga kasama.
"Mukha mo! Maglaba ka!" Sagot ni Andi dito na kahit kami ay natawa rin.
"Sige na andi, dalawa lang naman eh" pagpupumilit nito.
"Ayoko nga ano ka sinuswerte!"
Dahil sa pag ayaw ng babae ay napilitan nalang itong sumama samin.
"Sus pero kung yung si Rence mag utos papayag ka no?"
Liningon ko ang naiwang kasamahan.
Apat na araw na yata kami rito siguro pwede nang makauwi.
Dahil sa naisip agad akong lumapit sa gawi nito.
"Hoy san ka pupunta" habol na tawag ni warren.
"Maglaba ka!" sagot ko sa kanya at patuloy na naglakad.
Malayuan pa lang ay pansin kong ako ang pinag uusapan nina Allen, Drake at Rence.
Oo ang kapal ko na na naman.
"Oh? Ba't ka umalis don?" Bungad ni Allen pero di ko siya sinagot at mas piniling tumabi rito.
"Hey! What's going on? I mean what-- bakit ka nandito?" Nahihirapang tanong ni Rence natawa nalang din kami, ang cute lang.
"May space pa naman dito Erin" aya ni Drake pero di ko nalang ito pinansin at tiningnan lang yung nag aasarang Andi at Warren habang tawa tawa naman yung dalawang babae.
"Ilang araw na tayo dito, baka may paraan para pwede ng umuwi?" Biglaan kong sabi.
"That's what I've been thinking too these past days. I mean if di tayo hahanap ng ways di tayo makakalabas."
"Pero may risk rin kasi pag padalos dalos tayo. If hinanap na nila tayo for sure unang araw palang may nakadaan na dito kahit isa man lang. Pero kung tayo lang din ang hinintay na makalabas mukhang tama ngang simulan na natin bumalik" liningon ko ang gawi ni drake na katabi lang nitong si Allen.
Nagulat pa ako ng mapansing kanina pa ito nakatingin kaya iniba ko ang atensyon sa mga naglalaba.
"Nag alala na nga ako sayang naman if di tayo aabot ng Graduation, ilang taon nating pinaghirapan tapos di pala tayo matungtung ng stage" wika ng katabi kaya di ko maiwasang mapasandal sa balikat nito.
"Makakaabot din tayo, may ilang araw pa naman"
Binilang ko sa isip kung anong araw naba kami.
Friday nung naligaw then 4 days na kaming nandito.
Tuesday na? 25 nung friday so 29 kami ngayon.
April 5 na ang graduation , next wednesday??
Matapos mag laba ay napaaga kaming kumain ng pananghalian kahit puro prutas lang ang pagsasaluhan.
Ilang araw ay naka adjust narin ang mga sikmura namin, mag mula rin na magkasama kaming walo ay tila nakilala ko na ang isa't isa. Maliban nga dun sa isang kasamahan namin na matapos ang isang gabi ay di na kinayang mamalagi.
Syempre si Andi ang mas lubos kong kilala rito, walang ibang babaeng puro bulong at siko ang binibigay sakin.
Si Rence, di ko maramdaman na isa siyang guro maliban na lamang kung magsasalita ito ng Ingles. Well, di maiiwasan na lumabas ang pagka inosente ng lalaking to. Mas nagtatagal mas naging cute ang dating niya sakin. Pero joke lang yun! Hmmmm
Kung meron mang kakumpetensiya si Andi siguro si Warren na yon. Puro kagaguhan ang alam, di ka mabuburyo pag kadaldalan mo tong lalaking to. Di rin mahirap pakisamahan.
Isunod nalang din natin si Drake ang kaibigan ni Warren. Di rin siya mahirap pakisamahan, bukod sa madiskarte, makikita mo rito na marunong mag isip at may pangarap. Ewan, ang hilig rin kasing magkwento kaya ganun.
Huli sa apat na lalaki ay si Allen, sila ni Mich yung una naming sinusundan ni Andi. Akala ko masungit pero mabait rin pala, kailangan mo lang kilalanin. Medyo madrama rin, kaya palaging ginagabayan.
Si Mich, siya yung naging leader namin nung panahong naliligaw pa kami. Akala rin namin masungit dahil mata lang yung minsang ginagamit, hanggang tingin lang. Maaasahan din at madiskarte, siguro sa apat na babae na nandito siya yung makitaan mo ng tapang at lakas ng loob.
Panghuli ay si Jessy, nung una mahirap siyang kausapin pero nagtagal mabait din naman sadyang tahimik lang. Sa katunayan may pagkakapareho kami, di magkukuwento kung di mo tatanungin. Si Andi yung palaging nanggugulo nung una kaya medyo nasanay narin ito samin.
Alas dos na yata ng hapon ng pansin kong natutulog ang mga kasamang babae pati si Warren. Napagod yata kakalaba, naglaba rin naman ako kanina pero parang di yata ako tinablan ng pagod.
Nakasandal sa malaking bato na ginawang silongan namin dahil sa nakatakip na  dahon ng niyog.
"When you want to go home?" biglaang sulpot ni Rence mula sa gilid kaya nagulat ako.
Tanaw ko lang din sa di kalayuan sina Allen at Drake na may sariling mundo. Ba't di nalang nila sinama tong si Rence.
"Ha? Kung kailan niyo gusto syempre. Ikaw ba?"tanong ko rito tsaka dumistansya ng mapansin kong may balak itong tumabi sakin.
Sa ilang araw namin dito, di pa naman kami nakapag usap ng ganto ka close no! Tsaka palaging may kasama pag nag- uusap.
"We need to go home as early as possible"
Liningon ko ito at may namumuong ideya sa isip.
Ba't kaya siya nagmamadali? Siguro miss niya na yung family niya? O baka jowa? Pwede ring asawa o kaya anak. Mukhang bata pa naman si Sir, paniguradong nag alala na yong pamilya niya.
"Why are u staring Erin" nagulat pa ako ng matauhan sa nangyari.
Natatawa parin ang lalaking nagtatanong.
"Ha? Buti po kinaya  niyong di makita yung asawa't anak niyo? Di gaya nung isang kasama natin dito. Mag iisang linggo na rin, miss niyo na sila?"
Hinihintay ko siyang sumagot  ng ilang sandali pay agad itong humagalpak ng tawa.
Anak ng! Mukha ba kong nagjoke?