KYORO TERMINUS POV
AKING BINABAGTAS ang masukal na daan patungo sa bahay. Ang huni ng ibon tila ba'y nililibang ako. Ang bawat puno na madaan ko ay sumasayaw dahil sa malakas na hangin. Nais na din akong tangayin ngunit nakakaginhawa sa pakiramdam.
Nakita ko naman si Fia sa dalampasigan, masayang nakikipaglaro sa iba pang bata. Tatawagin ko sana ang kapatid ko ngunit may kumalabit sa'king balikat.
"Bata, bago ka lang dito?" tanong ng batang lalaki sa'kin. Na may dalang basket na may iba't ibang klase ng gulay.
"Hindi, sadyang hindi lang ako pinapalabas samin," sagot ko na ikinakunot ng buhok niya.
"Ahh... Kaya pala ngayon lang kita nakita. Ako nga pala si Hayes," pagpapakilala nito at naglahad ng kamay.
"Terminus."
"Anong klaseng pangalan yon?"
I shrugged. "Hindi ko din alam kung bakit ganito ang pangalan ko. Pwede ding Kyoro. But my complete name is Kyoro Terminus Stone."
"Hayes! Bakit ang tagal mong umuwi?" May ginang naman na piningot si Hayes sa tainga.
"May kinausap lang, nay." Hanggang sa makalayo sila ay hila parin ng ginang ang tainga nito.
"Fia, uwi na tayo," pag-anyaya ko sa kapatid kong abot tainga ang saya sa pakikipaglaro sa dalapasigan. Madami pa kong batang nakita na masayang tumatalon. Ang iba ay ayaw nang umahon.
"Kuya, tara! Maligo ka din," alok nito. Napakamot ako sa ulo dahil minsan na kong nalunod dito.
"Terminus, tara!" Hila sa'kin ni Hayes na wala nang dalang basket.
Napasabay naman ako sa pagtalon. Napapikit ako at tila ba'y biglang bumigat ang katawan ko. Hindi ako makaahon. May pilit akong hinihila sa itaas ngunit parang hinihila ako ng tubig paibaba. Nauubos na ang hangin sa bibig ko. Nais kong sumigaw. May bigla namang humila sa kamay ko.
Nang makaahon ay huminga ako ng malalim. "Bata, kumalma ka lang kaya nalulunod ka." Nasilayan ko naman ang matangkad na lalaki. Nakahawak ito sa damit ko upang manatiling nasa ibabaw ng tubig.
Natatawa naman si Hayes. "Hindi ka pala marunong, pasensya na nahila pa kita. Ang babaw lang naman nito. Kuya Dale, turuan mo nga." Turo niya sa taong sumagip sa'kin.
"Kuya! Hindi marunong lumangoy!" Natatawang pangangasar ni Fia at mga kasama nito.
"Halika! Salo ka ni Kuya Dale," alok ni Kuya Dale. "Ngayon lang kita nakita, bata. Dito sa Batanes dapat marunong kang lumangoy."
Madami namang bata ang nagsi-talon pa na ikinagulat ng katawan ko. Pinanood ko ang iba na lumalangoy. Inalalayan naman ako ni Kuya Dale. Hinawakan nito ang katawan ko upang dumapa sa ibabaw ng tubig. Nasa haraapan ko naman si Hayes na palangoy-langoy.
"Igalaw mo ang paa mo tulad ng ginagawa ni Hayes." Ngunit kahit anong turo nito ay hindi talaga kaya ng katawan. Napatambay na lamang ako sa malalaking bato at pinanood sila.
"Hala! Kuya, bakit hindi ka naman gumagalaw sa tubig. Yung paano mo gumagalaw pero nandoon ka lang sa pwesto mo," Fia chuckled. Hindi ko nalang pinansin at sumubok lumungoy ulit.
Madami akong kasabay na tinuturuan na lumangoy ni Kuya Dale.
"Terminus! Fia!" sigaw ni Lolo Ignacio na inaanyaya na kami sa paghudyat ng kamay nito. Inayos niya pa ang kaniya salamin at seryosong hinihintay kami. Hinintay ko pang umahon si Fia at hinawakan ang kamay nito.
"Anong sabi ko sayo, Terminus? Na sunduin mo ang kapatid mo at hindi maki-langoy diyan," sermon nito. Ngunit may dalang towel sa kaniya balikat at binigyan kami ni Fia na tig-isa.
"Si Lolo nagagalit pero nag-aalala, salamat po!" malambing na sabi ni Fia, hindi na ata mawawala ang mga ngiti nito na parang isang permanenteng tattoo.
"Tandaan mo, Kyoro. Palagi mong babantayan ang kapatid mo. 'Wag mong iiwan 'yan, apo," habilin ni lolo Ignacio.
"Masusunod, Lo."
Tumakbo naman si Fia sa kubo kung saan ay naghahain ang mga magulang namin para sa tanghalian. Nakalatag ang dahon ng saging at isa-isa nilalabas ang pagkain. Tulad na palaging ginagawa ni Fia ay palaging namamangha ang mukha nito. Pangatlong boodle fight na namin ito, hindi pa naman ako sanay sa kamayan. Ngunit wala akong magawa dahil wala ding mga utensils sa bahay.
"Muntikan na pong malunod si Kuya Terminus pero sinalo naman siya ni Kuya Dale." Panimula ni Fia sa gitna ng kainan. Kinuwento pa niya kung paano ako nadapa at nasugatan noon. Paiba-iba ang kwento ng kapatid ko na ikinatuwa naman ng bawat matatanda. Siya ang nagpapagiliw sa lahat kaya palaging nabibigyan ng mga candy.
"Bunging Fia, matulog kana." Naabutan ko pa ito na nakikipagdaldalan kay Dale sa labas ng aming bahay.
"Uy! Terminus, bukas pala ay pupunta kami sa Mt. Iraya. Mag-hike tayo!" alok ni Hayes na inakbayan pa'ko.
"Kuya! Dali sama tayo." Niyugyog naman ako ni Fia sa braso.
"Kailangan nating ipaalam kay mama at papa lalo na kay lolo. Papagalitan na naman ako dahil paglilibot mong bata ka," pane-nermon ko sa kapatid ko.
"Eh... Kasi minsan lang tayong gumala tapos ayaw mo pa."
Sumang-ayon din si Hayes. "Oo nga, sayang naman bakasyon mo Terminus kung hindi mo makikita ang ganda ng Batanes."
Kinabukasan ay pumayag agad ang mga magukang namin ni Fia nang ipaalam kami ng mga kamag-anak ni Hayes. Naroon din si Kuya Dale na inalalayan kami sa pag-akyat sa bundok. Sumama din si Lolo Ignacio at ikinuwento na masaya ang pag-akyat sa puno.
Pahayag pa ni lolo Ignacio, "Huling pumutok ito ay noon pang 1454. Isa pa ang Batanes ay Home of the Winds."
Nagreklamo naman kami ni Fia na pagod na kaming umakyat. Nagpaalam na si lolo Ignacio na hindi na kami tutuloy hanggang sa pinakaitaas. Nasugatan ako sa aking binti ng pababa kami, ganon din si Fia na umiiyak na. Binigyan kami ni Lolo ng first aid at isinakay si Fia sa kaniyang likod.
Madilim na nang makauwi kami, pawisan man ay hindi kami pinaligo ng aming mga magulang dahil pagod daw kami. Naaamoy ko pa ang kili-kili ni Fia kaya napatalikod ako dahil sa kaasiman niya.
Mahangin sa Batanes kaya kahit walang electric fan ay makakatulog pa rin ng maginhawa.
Pagkagising sa umaga ay kape ang ibinigay sa'kin ni lolo. Barako ngunit walang asukal ito. Ang lolo ko naman ay nagtatabako sa umaga habang nagbabasa ng libro.
"Lo, bakit naninigarilyo ka habang nagbabasa ng libro."
"Magandang gawain ito sa umaga. Sapagkat kahit bata ka man o tumanda ka ay dapat hindi ka tumigil magtuto sa buhay." Tumango-tango na lamang ako sa sagot nito.
"Habang naninigarilyo, lo?"
"Nakasanayan lang apo."
"Pero masama parin yon!" kwestyon ko sa kaniya na itinigil ang paninigarilyo nito.
"Sabagay, tama ka apo."
Si Papa naman ay kumakaway sakin. Inaayos ang bangka sa dagat. Tumakbo ako upang makita ang ginagawa niya. "Papa, sama ako sa pamamangka mo."
"Sige anak, magandang mamangka sa umaga."
Sumampa ako sa bangka habang ang papa ko ay itinutulak ito. Napangiti ako sa kalawan ng dagat, ang hangin ay masarap sa pakiramdam. Nakangiti din ang aking ama habang nagsasagwan ito. Ako'y napangiti na pagmasdan ang kasaganaan ng tubih sa Batanes.
"Papa, gusto ko mag-surfing."
"Hindi pa pwede, Terminus. Mag-aral ka munang lumangoy bago kita payagan sa gusto mo."
Sa pagbalik namin sa bahay ay nakabusangot si Fia na hindi naisama dahil tulog pa. Pinasalubungan ito ng aking ama ng turon na nabili namin bago makauwi.
Nang dumating ang linggo ay nagsimba kami sa Mt. Carmel Chapel o ang tinatawag na Tukon Church. Upang magpasalamat sa magandang bakasyon sa Batanes. Amin lamang dinalaw si Lolo bago ang pasukan muli sa eskwelahan. Dito din ginanap ang ika-limang gulang ni Fia at dahil magkasunod lang ang araw ng aming kapanganakan. Hinintay ni lolo ang aking kaarawan. Kakapitong gulang ko lamang. Nakita ko pa si Hayes na nakaputing polo sa simabahan. Nakipag-apir naman ako.
"Uuwi na pala kayo, Terminus. Mag-iingat kayo. Masaya akong makilala ka," aniya. Niyakap pa ako ni Hayes at tumakbo sa patungo sa pamilya dahil tinatawag na siya.
Naimpake na lahat ng mga magulang namin ni Fia ang mga gamit. Niyakap kami ni lolo Ignacio. He tapped my head bago ako makasampa sa Barko. Si Fia ay kumakaway parin kahit nakalayo na kami sapagkat si lolo ay naroon pa at nakatayo sa pampang.
Sa aking pagtalikod upang puntahan ang aking pamilya. "Kuyaaaa!" biglang sigaw ni Fia na ikanagulat ko.
"Mama! Papa si Fia! Nahulog sa dagat!"
Akin nasaksihan pilot nitong paglangoy ngunit tila ba'y pilit siyang nilalamon ng tubig. Wala akong magawa.
"Kuya! Helppp me!"
Naestatwa ako at hindi alam ang salitang sasabihin.
"Fiaaaaaa! Anak!" sigaw nila mama at papa. Agad naman nag-rescue ang kasama namin sa Barko ngunit sa huling pagkakataon ay tuluyan nang lumubog si Fia.
Napatulala ako sa alon ng dagat habang ang aking mama ay umiiyak at sumisigaw ng tulong.
"Kyoro!!! Anak, bakit pinabayaan mo si Fia?!" Niyugyog ako ng aking ina, mahigpit ang hawak nito sa aking mga braso. Hindi ko maibulalas ang tamang salita.
Napakuyom ang mga kamay ko dahil hindi ko nasunod ang hinabilin ni Lolo Ignacio sa'kin. Sa isang iglap ay nagbago na lamang ang lahat.
"FIA!" naisigaw ko na lamang kahit hulo na ang lahat.