“Trick! Hoy, Trick!”  dinig kong tawag ni Daldalita sa pangalan ko na siyang nagpamulat sa aking mga mata. Anong oras na ba? Mukhang hindi na 'ko nakapag-hapunan at hindi na ako inabala pang gisingin ni Lola.
"Hoy! Ano na?" nakalutang sa harap ko si Daldalita, iginala ko ang paningin ko sa paligid at saka ko lang napansin na lumulutang ako at malapit na ko sa kisame... isang sikreto na kami lang ni Daldalita ang nakakaalam.
Astral projection,
isang abilidad kung saan nakakalabas ang espiritu ng tao habang nagpapahinga ang katawan. Sa ganito kong anyo nakilala si Daldalita.
"Ano, tutuloy ba tayo?" naiinis na pagtawag sa akin ni Daldalita. "Aalis ba tayo o hindi?" tanong niya sa akin, umayos ako ng posisyon at naupo ako habang lumulutang.
"Tara." lumipad kami palabas ng bahay, mula rito sa itaas ay nakikita ko ang mga bubong ng bahay sa aming village, at kung tataasan ko pa ang lipad ay makikita ko naman ang buong siyudad.
"Saan tayo?" tanong sa akin ni Daldalita. Maliban sa amin ay may mangilan-ngilan ding espiritu ang nagkalat sa siyudad. Hindi lang si Daldalita ang multo na nakikita ko, marami sila at si Daldalita lang ang nagkataon na nakadiskubre sa akin na nakikita ko siya at kaya kong makipag-usap sa mga multo.
Iyon ang dahilan kaya hindi ko madalas sinasagot at pinapansin si Daldalita sa umaga baka kasi may ibang multo sa paligid na makakita sa akin at humingi ng tulong, sakit lang ng ulo ang mga 'yon.
"Saan naman tayo?" lumapit si Daldalita sa akin habang lumulutang kami sa ere, kung saan nasa rooftop kami ng isang building. Huminga muna ako ng malalim at saka nag isip-isip,
"Makakarating ba tayo sa Samar?" tanong ko sa kanya.
"Ha? masyadong malayo, uumagahin tayo kung pupunta tayo." sagot ni Daldalita, kabisado na niya ang layo ng iba't ibang lugar kung tatantyahin ito, mas mabilis naman kasi makarating sa ibang lugar kung nakakalipad ka at walang humaharang sa dadaanan mo kahit pa bundok ito.
"Wala akong ibang maisip, basta maglibot na lang kaya tayo?" suhestyon ko kay Daldalita, tumungo naman ito at saka kami lumipad, mabilis lang namin na nalagpasan ang mga building dahil tumatagos lang kami.
Ito ang unang pagkakataon na mamasyal ako sa siyudad simula ng makarating ako rito noong summer. Hindi kasi madalas na nakakalabas ako sa aking katawan, depende siya sa pagkakataon at si Daldalita ang nagsasabi sa akin kung nakakalabas ako.
"Iyon ang school n'yo 'di ba?" turo ni Daldalita sa ibaba, kitang kita ko ang building ng grade 9 malapit sa mga kabahayan kung saan isang mataas na pader at electric barb wire ang naghihiwalay sa Sacred Morning at ng isang village. Napansin kong malaki pala ang sakop ng school at napakalawak pa ng ground na walang building.
Napahinto ako.
"Inalam ko nga pala ang mga building ng iba't-ibang grade, pati ang sa faculty." sabi sa akin ni Daldalita saka niya isa-isang itinuro ang bawat building.
Base sa mga itinuro niya, magkalapit lang ang building ng grade 9 at 10. Habang ang grade 7 at 8 naman ang magkatabi, nasa likod ng library ang building ng mga lower sections ng apat na grade ngunit napakalawak pa rin ng bakanteng lote ng school na nasa likod ng building ng grade 7 at 8. May parang gubat pa at maliit na lawa sa loob nito pero dahil siguro sa kapal ng puno hindi iyon basta nakikita.
Parang isang subdivision ang lupa ng school na hindi pa natatayuan ng maraming bahay. Nasa malapit lang sa gate ang school staff building kung saan naroon ang guidance office sa dulo at nasa gitna ang registrar at sa kabilang dulo naman ang accounting office.
Nakahiwalay ang principal's office sa nag-iisang building, siguro bakante pa ang ilang floor.
Ang clinic naman ay malapit lang sa library at bongalow, halos kalahati ng library ang haba ng clinic. Ang canteen ay katabi naman ng guard house na malapit din sa gate.
Ang school auditorium naman ay katapat ng guardhouse at ng school staff building.
"Nagulat ka ano, ang lawak pala ng school n'yo." sabi sa akin ni Daldalita.
Napansin ko na may isang maliit na lumang building sa tabi ng Grade 10 building. Kakaiba ito at mukhang napabayaan mas malala pa sa building ng mga last sections.
"Nakapunta ka na roon?" Itinuro ko ang lumang building na nakita ko.
"Hm? hindi, 'di pa 'ko namasyal d'yan parang wala naman estudyante." sagot ni Daldalita. Bumaba ako at lumapit sa building.
"Sira ang bubong, pati ang mga bintana nabubulok na." sabi ni Daldalita. Hindi ito nalilinisan ng mga janitor at talagang napabayaan ng school.
Kung nasa katawan ko ako, siguradong hindi 'ko makikita ang paligid dahil sa sobrang dilim ng lugar. Isa ito sa advantage ng nasa Astral form; ang hindi maapektohan ng matinding liwanag at dilim ang paningin.
May mga sirang upuan at mesa, lumang board at mga papel na nabubulok na ang nakakalat sa kwarto. Mukhang wala ngang interesante sa building na 'to, talagang luma at napabayaan lang.
Isang nakakakilabot na tinig ang narinig namin, umiiyak. Kaagad na nagtago si Daldalita sa likod ko.
"May multo." mahigpit ang yakap ni Daldalita sa likod ko. Hello. Multo ka na takot ka pa sa multo? Ano to lokohan?
Hinanap ko sa paligid ang pinagmumulan ng umiiyak na tinig, Wala sa kwartong ito, sinubukan ko sa katabi, wala rin. Lumipad ako paitaas, mukhang nabubulok at marupok ang kahoy na sahig ng building na ito, sa isang sulok ng room naroon ang isang batang babae, nakayuko ito at tinatakpan ng buhok ang kanyang mukha habang umiiyak. Parang biglang sumisikip ang pakiramdam ko simula ng makita ko siya.
"Bata..." tawag ko sa batang umiiyak, hindi ito tumitigil sa pag-iyak, sinubukan kong lumapit ngunit hinihila ako ni Daldalita palayo dahil natatakot siya sa babaeng umiiyak na parang kasing edad lang ni Daldalita.
"Bata." tawag ko ulit sa bata.
"Halika na!" hila sa akin palayo ni Daldalita.
Biglang tumigil ang batang babae sa pag-iyak, pero nakayuko pa rin ito at nananatiling nakaupo sa sulok ng kwarto. Lumipad ako palapit sa kanya.
"Sino ka? Bakit ka umiiyak?" tanong ko sa kanya, ngunit hindi pa rin siya sumasagot. May narinig akong matinis na tunog at masakit sa tenga, gamit ang mga kuko ng batang ito ay paulit-ulit n'yang kinakalmot ang kahoy na sahig. paulit-ulit, malalim ang pagbaon ng mga kuko nito sa kahoy na sahig na nagmamarka na sa kahoy.
"Halika na Trick, isa 'yang bad spirit!" sabi ni Daldalita sa'kin pilit pa rin niya akong hinihila.
"Ano?" lumingon ako kay Daldalita, anong ibig n'yang sabihing bad spirit?
"Trick!!!" buong lakas akong hinila ni Daldalita kaya naman napaurong ako. Eksakto sa pag-urong namin ni Daldalita ay muntik na akong maabutan ng kalmot ng batang babae. Sa astral form tumatagos lang ang mga pisikal na bagay sa akin pero kung ang mga espiritu sa astral form ko lang ang pwedeng makasakit sa akin.
"Whoah!" nabigla ako sa nangyari. Lumilipad na rin ang batang babae, pero natatakpan pa rin ng mahabang buhok mukha niya.
"Isa s'yang mapaghiganting espiritu!" sabi sa akin ni Daldalita na nagtatago sa likod ko.
"Magbabayad ka!!!" sigaw ng batang babae, umiiyak pa rin ito ngunit naroon ang matinding galit. Inihanda ko ang sarili ko sa pagkakataong iyon kung sakaling sumugod ulit siya pero bumalik siya sa sulok ng room at muling umiyak.
Pinagmasdan ko ang batang babae nang bumalik siya sa sulok kung saan kinalmot ng kinalmot niya ang sarili niyang braso, hindi ko alam kung bakit pero bakit kahit espiritu na siya ay nagmamarka sa braso niya ang mga kalmot na ginagawa niya, nadadala ng mahabang kuko nito ang manipis niyang balat.
"Umalis na tayo dito Trick!" mahigpit ang pagkakayakap sa bewang ko ni Daldalita at nakasubsob ang mukha n'ya sa likod ko sa sobrang takot.
"S-Sige..." napasang-ayon na lamang ako dahil nanginginig siya sa takot, lumipad kami palayo sa lumang building habang nananatili ang mata ko sa batang babae na patuloy pa rin sa pag-iyak sa sulok ng kwarto.
"Anong ibig mong sabihin na bad spirit? Paano mo nalaman?" tanong ko kay Daldalita na bumitaw na sa akin nang makalayo na kami sa building.
"Ang mga ganoong tipo ng multo, karaniwang hindi umaalis sa isang lugar, mararamdaman mo na parang sumisikip ang pakiramdam mo kapag nasa paligid sila." paliwanag ni Daldalita.
Kaya pala nang makita ko ang bata ay parang sumikip ang pakiramdam ko.
"Bakit kaya nandoon 'yon sa school?" tanong ko kay Daldalita, hindi na bago sa'kin ang makakita ng multo sa school dahil sa school ko sa probinsya ay may mga multo na ng mga namatay na teacher na bumabalik sa dating room nila, pero hindi naman sila nananakit at ang kakaiba dito hindi nila nakikita ang mga tao sa paligid nila, kung minsan pa nga ay aksidenteng napapasama sila sa mga picture ng mga estudyanteng nagse-selfie.
Maari kaya na ang batang nakita namin kanina sa lumang building ay isang estudyante rin ng Sacred Morning?
"Hindi mo ba pwedeng kausapin ang bata?" tanong ko kay Daldalita, bakit siya natatakot sa kapwa niya multo?
Mabilis na umiling si Daldalita. "Hindi nakikipag-usap ang mga ganoong klaseng espiritu, wala sila sa katinuan at puro galit lang ang nararamdaman nila."
"Kung ganoon wala tayong magagawa sa batang 'yon basta 'wag na lang tayo pumunta sa building na 'yon" sabi ko kay Daldalita na tumango lang.
Lumipad na kami palayo sa school at nagpunta kami sa kalapit na siyudad, mas malaki ang Maynila sa iniisip ko, kitang-kita mula sa itaas ang mga ilaw ng mga building na nagmumukhang mga bituin sa lupa.
Nagtuloy kami sa pamamasyal hanggang sa mag-umaga kung saan bumalik kami sa bahay nang sisilip na ang haring araw, bumalik ako sa katawan ko na mahimbing na nagpapahinga sa buong magdamag.
Minsan lang mangyari sa akin na magising ako ng maaga, tuwing umaalis lang ako sa katawan ko ito nangyayari. Bumangon ako mula sa kama at nag-stretch ng katawan ko, makakaligtas ako sa panggigising ng mangkukulam kong tiyahin ngayong araw, pero ang problema ay ang pagbalik ko na naman sa school ngayong araw, balik problema sa mga classmate ko sa bagong school ko.
********
Bumaba na 'ko ng kwarto at dumiretso sa kusina kung saan naabutan ko si Lola na nagluluto ng almusal.
"Gising ka na pala, ang aga mo ah, hindi na kita ginising kahapon mukha kasing pagod ka." bati sa akin ni Lola habang kumukuha ako ng tubig mula sa refrigerator at nagsalin ng tubig sa baso. Ugali ko nang uminom ng malamig sa umaga.
"La, magbabaon po ako." sabi ko matapos kong ubusin ang laman ng baso.
"O bakit? 'di ba may canteen sa school n'yo?" tanong sa akin ni Lola, umupo naman ako sa mesa habang pinapanood siyang magluto.
"Meron po, kaso hindi naman masarap ang luto, mas gusto ko po ang luto mo." sagot ko na nagpangiti naman sa kanya.
"Nambola ka pa. Hala sige, ihahanda ko baon mo." napangiti ako habang nakapangalumbaba sa mesa.
Totoo naman na mas gusto ko ang luto ni Lola pero isa lang 'yon sa dahilan, ayaw ko na talaga bumalik sa canteen. Nakaka-irita lang ang mga mata at bulong-bulongan ng mga estudyante sa Sacred Morning, pati na rin ang presensya ng tatlong itlog ang mas gusto kong iwasan. Hindi ko pa rin syempre nakakalimutan ang ginawa kahapon ni Angelo sa akin.
Inilapag na ni Lola sa mesa ang sinangag at tapa, isang baso ng mainit na kape ang inumin ko at nagsimula na akong kumain matapos kong magdasal, kailangang maaga akong makarating sa school para makaiwas sa mga usyuserong mata lalo na at halata pa rin sa labi ko ang sugat na ginawa kahapon ng alipores ni Angelo.
Malakas na kalabog mula sa taas ang nagpahinto sa pagsubo ko ng sinangag, kasunod nito ay ang malakas na tunog ng mga paa na bumababa sa hagdan diretso sa kusina.
"Hoy! Ako mauunang maligo para hindi ka makatakas!" bungad sa akin ni Tita Los nang makarating sa kusina.
"Ano ba 'yan Celeste ang aga aga, tignan mo nga itsura mo." saway kaagad ni Lola kay Tita.
Bumalik sa tipikal na pagkakasabog ang mahaba at medyo kulot niyang buhok, nangingitim na eyebag at maitim na mga labi. Bakit kaya maitim labi nito samantalang hindi naman maitim labi n'ya dati?
"Mabuti na ang malinaw Ma, baka tumakas na naman ang apo mo." sagot ni Tita Los bago tumalikod at muling umakyat.
Isang oras pa ang lumipas at nakaready na ako sa pagpasok, nakabihis na rin si Tita Los. Umagang-umaga ay nakashade siya para 'di makita ang mga eyebag at nakasuot ng cap kung saan nakatago ang nakapuyod niyang buhok pero lumalabas pa rin ang karamihan ng hibla sa likuran ng cap.
"Buksan mo ang gate para mailabas ang kotse." utos sa akin ni Tita Los, nasa loob pa kami ng bahay at nananalamin pa kasi si Tita Los, tinitignan ang porma n'ya kung okay na.
Lumabas naman ako kaagad at nagdire-diretso sa gate, binuksan ko ang maliit na pinto nito at sinara nang makalabas ako mabilis akong   tumakbo palayo ng bahay namin.
PAAATRIIIIICK!!!
Kahit malayo na ako sa bahay dinig na dinig ko pa rin ang malakas na sigaw ni Tita Los, yari na naman ako mamayang pag-uwi ko.
"Haha! Akala ko magpapahatid ka?" nakasunod na si Daldalita sa likod ko, may mangilan-ngilang tao ang kasabay ko na naglalakad sa pagkakataong ito kaya hindi ko siya sinagot.
Alam ko naman na ako magbubukas ng gate pag magkasama kami umalis, kaya planado ko na talaga na iwanan siya sa simula pa lang. Sa ibang ruta ako dumaan para kahit mailabas ni Tita ang kotse hindi niya ako maabutan. Nagmamadali akong sumakay ng jeep at lumingon lingon sa paligid, dun ako sa bandang dulo ng jeep umupo para makapagtago pa rin kay Tita Los kung sakaling makita ako sa daan.
Nakarating ako ng Sacred Morning nang wala namang problema, naglakad pa ako papunta sa second gate at katulad ng dati may mga nakaparadang sasakyan para sa mga estudyante.
"Okay na 'yang mukha mo?" tanong sa akin ni manong guard, kilala na kaagad ako kahit second day ko pa lang. Ikaw ba naman samahan ng guard sa guidance at clinic sa iisang araw at nagpadala ka pa ng apat na tao sa ospital ewan ko na lang kung hindi ka pa makilala.
Tumango lang ako saka pumasok sa mismong school proper. Dire-diretso akong naglakad papunta sa building ng Grade 9.
"Oi, 'wag na tayo babalik 'don ah?" pakiusap sa akin ni Daldalita, ang lumang building ang tinutukoy niya na pinuntahan namin kagabi. Hindi naman ako sumagot dahil may tao pa rin sa paligid.
Napaaga ako ng dating at ako pa lang ang estudyante sa classroom. Kaagad akong umupo sa pwesto ko sa likuran at sumandal sa silya. ipinatong ang braso ko sa mesa at nakapangalumbabang tumingin sa bintana.
Iba nga pala ang style ng upuan dito, kagaya sa mga japanese classroom ang tipikal na upuan kung saan may kapares na mesa.
Di ko lang pinansin kahapon kasi mas occupied ako sa mga nangyari kahapon.
"Sana makapasyal ulit mamaya." nakalutang lang sa ere si Daldalita. Hindi ko alam kung bakit pero pakiramdam ko may nagmamasid sa akin ng mga sandaling ito.
"May problema ba?" tanong sa akin ni Daldalita.
"Parang may nagmamasid sa akin, ngayon-ngayon lang." sagot ko sa kanya habang nakatoon ang mga mata ko sa pinto ng room.
"Wala namang tao." lumipad papunta sa pinto si Daldalita upang tignan kung may tao, bumalik naman kaagad siya matapos niyang makita na wala pang estudyante.
"Hindi kaya 'yong bata 'yon sa sirang building?" tanong ko kay Daldalita, kaagad naman siyang umiling bakas kaagad ang takot sa mukha.
"Hindi naman siya nakaka-alis sa building na 'yon, kung nakaka-alis siya dapat sinundan na niya tayo kagabi." Sagot niya sa akin.
Magsasalita pa sana ako nang may dumating nang estudyante sa room. Nagtatawanan ang dalawang babae na bigla namang natigil nang makita nila ako. Tahimik silang umupo sa pwesto nila at hindi ko sila pinakialaman, lumingon na lang ako sa may bintana at tinignan ang pangit na view sa labas.
GGGAAAHHH!!!
Nagulat ako sa isang malakas na sigaw mula sa labas, maging ang dalawang babae ay napatili sa gulat ng marinig ang sigaw. Kaagad akong pumunta sa labas upang malaman kung saan iyon nanggaling. May railings na hanggang baywang ang hallway ng building kung saan mula rito ay matatanaw naman ang paligid ng Sacred Morning. Tumingin ako sa ibaba, isang lalake ang pinagmumulan ng sigaw na narinig namin kanina pero bakit boses ng babae ang lumalabas sa kanya?
May dalawang guard ang tumatakbo papunta sa lalake at hinawakan nila ito.
“Magbabayad Ka!!!”
Buong lakas na sigaw ng lalake, nasa tapat siya ng Grade 10 building.
Grade 10 building? Iyon ang malapit sa sira-sira at lumang building. Napatingin ako kay Daldalita. Alam ni Daldalita ang ibig sabihin ng tingin na 'yon.
"Gaganti ako!!!"
Babae talaga ang boses na lumalabas sa lalakeng iyon at nagwawala na siya. Napasigaw ang mga babae sa paligid at nagtakbuhan palayo ang ilang estudyanteng nakiki-usyoso.
Nakapiglas ang Grade 10 student sa dalawang guard na humahawak sa kanya, napaurong pa nga ang mga guard sa ginawang pagpiglas ng lalake.
"Gaganti ako!!!"
Dalawa pang mga guard ang dumating para tulungan ang naunang mga guard. Sa pagkakataong iyon ay nadala na ang Grade 10 sa clinic. Kaagad naman pinaalis ni Mrs. Mendoza ang mga nagkukumpulang estudyante na gustong makiusyoso sa nangyayari.
Mabuti na lang medyo maaga pa at kakaunti pa lang ang dati nang kaunting mga estudyante sa school na nakasaksi sa naganap.
"Nakakatakot, sinaniban ba 'yon?" tanong ng classmate ko sa kasama niyang babae.
Pumasok na ako sa classroom at bumalik sa upuan ko. Nakasunod lang sa akin si Daldalita maging siya ay tila natakot din sa nakitang pangyayari.
"Akala ko ba hindi nakaka-alis ang batang 'yon sa lumang building?" mahinang tanong ko kay Daldalita, hindi siya nakasagot at nanatiling tahimik lang marahil natakot talaga nang husto sa nakita n'ya.
Nagsibalik na rin ang mga babaeng classmate ko at may ilan na ring kasama sila na nagsipasok.  Walo na kami ngayon sa classroom at mabuti na lang tahimik ang lalakeng nasa harapan ko.Habang ang isang babae naman ay nakatingin sa akin at saka nagbulungan. Wala akong kinalaman sa sanib na nangyari baka pati iyon isisi ng mga 'to sa pagdating ko sa school nila.
"Oh, Alegre balita ko nabugbog ka raw kahapon, kaya ba ganyan ang mukha mo?" nang-iinis na bati sa akin ni Ronn. Siya ang naunang dumating at wala pa ang dalawa. Umupo si Ronn malapit sa akin, sa harapan ko pa mismo kahit na may nakaupo roon ay pinaalis n'ya ng walang reklamong narinig mula sa classmate namin na umuukopa ng seat na yun.
Nang-iinis talaga ang mga ngiti n'ya, at dahil sa ginawa n'yang pagbati ay lalo pang tumibay ang hinala ko kung sino nagpadala sa apat na lalake kahapon. Kung sabagay hindi ko na naman kailangan maghinala pa dahil simula pa lang alam ko na kung sino magpapadala sa kanila.
"Nahulog ako sa hagdan kagabi." maikling sagot ko kay Ronn.
"Ha? Akala ko binugbog ka? iyon ang balita sa akin ng tumawag kahapo—" isang itim na bag ang tumama sa mukha ni Ronn na nagputol ng sasabihin n'ya, alam ko na naman ang sasabihin niya kaya hindi na ako nasuspense at alam ko rin kung kanino galing ang lumipad na bag na tumama kay Ronn.
"Aray!" reklamo ni Ronn. "Sinong walang modo ang naghagis ng bag sa mukha ko? hindi n'yo ba kilala kung sino.... a...ko..." naging mahinay ang pagbigkas ng salita niya dahil nasa pinto ng room sina Angelo at Alfred. "Angelo, ikaw pala 'yon? okay lang, hindi mo kailangan mag-sorry." ngingiti-ngiting bati ni Ronn pinulot pa niya ang bag at inilagay sa mesa ng upuan ni Angelo.
Hindi nagsalita si Angelo nang umupo sa upuan niya at hindi man lang ako kinausap, mas mabuti naman iyon para sa akin.
"Tinatanong ko lang naman kung sino naka-away nitong si Alegre, tignan mo 'yong mukha, 'di ba? Ang bilis ng karma. Haha." nakangisi pa si Ronn habang kinakausap lang si Angelo, bad mood yata ang amo n'ya at hindi man lang nag-abalang tignan siya, nasa board lang mga mata at may malalim na iniisip.
"Psst." sutsot ni Alfred kay Ronn saka sinenyasan na tumahimik, parang hindi pa nga na-gets at nagtanong pa kung bakit.
Tatlong silya pa ang pagitan namin ni Angelo at medyo malapit pa siya sa harap, umupo sa magkabilang upuan ang dalawang alipores niya at tumahimik na lang rin, naramdaman siguro ng buong klase na bad trip ang mayor ng section earth kaya naman walang nangahas na magsalita kahit isa.
★★★★★ITUTULOY★★★★★