Cô rón rén vòng qua mé hông nhà nghe xem họ cãi nhau vì chuyện gì, thì cô nghe cậu hai quát.
- Tui nói con Trúc mới 16 tuổi mà bà đòi làm mai làm mối, lấy chồng lấy vợ cái gì?
Mợ hai nói.
- Vậy chứ con Luyến con thằng ba Lưu cũng mới 16 chứ mấy, cũng gả rồi đấy thôi.
Cậu Hai nghe mợ nói như vậy cũng rất là tức, đã không biết gì mà còn ong óng cái miệng. Nhưng cậu cũng ráng giải thích.
- Đó là vì nó lỡ mang bầu rồi phải gả. Hai đứa cũng chưa đến tuổi vị thành niên. Có thưa cũng không làm được gì chỉ tổ xấu hổ cho con Luyến thôi bà biết chưa? Chưa đủ 18 tuổi mà kết hôn thì gọi là tảo hôn phải đi tù đó, bà muốn đi tù thì đi một mình đi đừng có kéo theo tui.
Cậu đã giải thích rõ ràng như vậy rồi, vậy mà mợ hai lại nói.
- Xí... chỉ cần không ai thưa ra xã thì đi tù cái gì?
Lần này cậu Hai nổi giận đùng đùng, mắng:
- Bà hay quá! Sao bà biết không ai thưa? Bà nên nhớ nó vẫn còn đi học, con Luyến thì nó đã nghỉ rồi. Bà cũng càng nên nhớ con Trúc nó là cháu chứ không phải con bà đẻ. Con bà đẻ thì bà làm gì người ta cũng không để ý nhưng cháu thì bà thử xem.
Mợ hai cũng không chịu thua lớn tiếng cãi lại.
- Vậy sao hồi đó mang nó về nuôi làm gì? Để bây giờ muốn gả chồng cũng không có cái quyền. Sao không để cho cô chú nó nuôi đi.
Rầm... cậu hai tức giận vỗ bàn. Đứng dậy chỉ vào mặt mợ hai quát.
- Bữa nay bà bị sao vậy? Tại sao nhất quyết phải đòi gả con Trúc cho bằng được. Con gái bà sao bà không kêu về gả đi, nó cũng đã 19 tuổi đủ tuổi gả rồi đó.
Mợ hai cứng họng không biết trả lời làm sao, bèn khóc thúc thích kể lể.
- Híc... mỗi lần nói động tới con Trúc thì ông luôn hung dữ với tôi.
Mợ hai mới hỏi cậu từ khi mợ về làm vợ ông về làm dâu nhà này tới bây giờ mợ có trái đạo làm vợ không? Có bất hiếu với mẹ chồng không? Thậm chí nuôi luôn con của em chồng từ nhỏ tới lớn có than oán tiếng nào không? Mợ vất vả vì cái nhà này nửa đời người vậy còn ông thì sao? Bà muốn ông thử hỏi lại mình xem, ông đã cho bà được cái gì? Ông có cho bà được một ngày sống sung sướng không? Ăn ngon mặc đẹp như người ta không?
Lần này tới lượt cậu hai cứng họng đúng là ông không cho bà được cái gì cả. Từ lúc cưới bà về thì cũng chỉ suốt ngày ra đồng, đến tối thì về, sinh sáu đứa con vất vả nuôi chúng lớn khôn lo cho chúng ăn học cưới gả. Đến bây giờ đã ngót 35 năm cũng chưa cho bà được cuộc sống sung sướng.
Mợ Hai lại nói tiếp.
- Ông coi con Liễu, con Thúy tụi nó cùng trang lứa với tôi đó... mà bây giờ nhìn chúng nó như con gái 20 vậy. Ra đường son phấn, nay quần này, mai áo nọ, vàng đeo đỏ tay bước ra đường như bà hoàng.

Rồi mợ lại chỉ vào chính mình.
- Còn tôi ông nhìn xem tôi đi mới hơn 50 mà tưởng như bà già 70 vậy. Thậm chí con của ông con Trang, con Thủy, con Thoa, con Lượm có đứa nào được học như con Trúc không? Con Trang là đứa lớn nhất thậm chí còn không được đi học, phải ở nhà giữ em. Con Thủy chỉ học tới lớp 5 là nghỉ. Con Thoa thì lớp 7 chỉ có con Lượm là được hết lớp chín thôi.
Bà nói đúng không sai, mấy đứa con gái của ông không có đứa nào học cao cả. Nhưng nói đi phải nói lại, đâu phải là ông không cho chúng học đâu. Ngoại trừ đứa con gái lớn của ông, do lúc đó nhà quá khó khăn không được đi học ra thì những đứa còn lại ông cũng ráng lo cho chúng đi học đến nơi đến chốn đấy chứ. Là do tự chúng muốn nghỉ chứ bộ. Cậu Hai mới nói:
- Con Trang thì tôi không nói nhưng con Thủy, con Thoa với con Lượm là tụi nó không muốn học nữa chứ đâu phải tôi ép chúng nghỉ hay gì đâu. Thậm chí thằng Thắng thằng Tài đều học hết 12 còn gì. Bà coi ở xóm này có con ai được học như con mình không? Không nói đâu xa, anh 5 kế bên đó, bốn thằng con trai, một đứa con gái có đứa nào đi học hết lớp 5 không?
Nhưng mợ hai lại nói.
- Nhưng dù vậy tụi nó vẫn không bằng một góc của con Trúc. Đi ra thì như tiểu thư. Đi học thì quen bạn này bè nọ giàu sang cho xe cho cộ cho tiền đổ xăng…
Lần này cậu hai mới biết hoá ra mợ hai là vì ganh tỵ.
- A... thì ra bà đòi một hai tìm mai mối muốn gả con Trúc là bà ganh tỵ với nó hả? Bữa nay tôi mới phát hiện ra bà là hạng người ích kỷ như vậy đó.
Mợ không nghĩ tới cậu Hai lại có thể chỉ trích mình như vậy. Mợ vừa khóc vừa nói.
- Tôi không có ích kỷ nếu tôi ích kỷ thì đâu chấp nhận nuôi nó hơn mười năm nay, coi như con mà đối đãi. Tôi chỉ thấy ông quá bất công thương cháu hơn thương con thôi. Nó chỉ là cháu thôi! Con máu cháu mủ đó ông hiểu chưa?
Tuy bà cũng thương Thu Trúc nhưng dù sao Thu Tríc cũng là cháu. Giữa cháu và con thì dĩ nhiên người mẹ nào lại không chọn con mình. Còn điều quan trọng hơn nữa là chuyện Thu Trúc có được chiếc xe, bà vẫn luôn canh cánh trong lòng. Có người bạn nào lại tốt vậy không? Đặc biệt là bạn gái nữa, đều là người dưng nước lã đâu ai lại tốt như vậy đi cho cả một chiếc xe mới toanh.
Nhưng khi mợ nói ra điều này, cậu hai lại bảo:
- Không phải là con Trúc nó nói là bốc thăm trúng thưởng sao?
Mợ hai lắc đầu:
- Chuyện vậy mà ông cũng tin nữa sao. Vậy còn tiền đổ xăng thì sao?
Cậu Hai đáp:
- Cái đó... bất quá chỉ là cho một hai lần đầu thôi. Cũng mới có mấy ngày...
Mợ hai cười khẩy nói.
- Ông nói nghe đơn giản quá! Bạn gái chơi với nhau dù thân cỡ nào cũng không có rộng rãi vậy đâu, ngay cả chị em ruột còn không được như vậy huống chi là người dưng. Chỉ có bạn trai mới có thể ra tay hào phóng như vậy mà để được cho như vậy thì hai đứa nó phải có cái quan hệ gì rồi, thậm chí không chừng nó cũng đã ăn ở với thằng đó. Tôi không muốn nó trở thành con Luyến thứ hai khiến cả nhà phải xấu hổ đâu. Thà gả nó trước còn hơn tới lúc bụng chình ình ra rồi đội quần.
Thu Trúc như điếng người, vội vàng xong vào nói.
- Mợ Hai! Sao mợ có thể nói con như vậy chứ?
Cả hai người đều giật mình, cùng hô.
- Trúc…
Cô cắn chặt môi để không phải khóc. Cô không ngờ mợ lại cho rằng cô là hạng con gái như vậy. Mười mấy năm sống chung trong một mái nhà, vậy mà mợ chẳng hiểu con người của cô. Mà cũng phải thôi, phụ nữ ai lại không ích kỹ. Mợ chịu nuôi cô mười mấy năm đã là rộng rãi lắm rồi. Thu Trúc mới nói.
- Nếu mợ nghĩ con đi học quen bạn trai rồi ăn ở với người ta thì mợ có thể cùng con đi ra nhà thương khám được mà.
Cậu hai vội biện giải.
- Trúc... mợ... mợ hai con chỉ là nói vậy thôi chứ không có ý gì đâu. Con đừng có trách mợ con...
Cô cúi đầu lấy tay lau nước mắt đang đọng ở trên mi, rồi nói.
- Con nào dám trách mợ! Cha mẹ con mất sớm được cậu mợ hai cưu mang đã là ân đức lắm rồi, con còn cầu mong gì hơn. Nhưng con xin mợ.. con còn nhỏ lắm mợ đừng ép gả con làm chi, con còn muốn đi học... muốn học đến nơi đến chốn. Dù bây giờ con đủ 18 tuổi con cũng sẽ không lấy chồng. Nếu mợ không muốn con ở đây nữa thì con sẽ dọn ra ngoài chứ đừng có dùng bất kỳ lý do gì mà bắt con phải gả cả.
- Con Trúc dọn đi đâu?
Chợt một tiếng già nua vang lên làm ba người đều giật mình.
- Má...
- Ngoại...
Bà ngoại chống gậy lọm khọm đi vào ngồi xuống giường nói.
- Tao nghe hết rồi! Vợ thằng Hai... con Trúc còn nhỏ như vậy mà mày đòi gả nó. Nó có làm gì có lỗi với mày mà mày muốn đuổi nó đi chứ?
Mợ hai vội vàng giải thích.
- Má... con... không phải con muốn đuổi con Trúc... chỉ là... chỉ là...
Bà Ngoại liền nói.
- Chỉ là cái gì? Bộ mày tưởng bạn bè nào cũng như con Liễu với con Thúy hả? Chơi với nhau mà còn cạnh tranh hơn thua, tìm cách nói xấu nhau? Có mình mày chơi với hai con nhỏ đó chứ ai đâu mà chơi. Bị tụi nó gài mấy lần rồi nghĩ bạn bè nào cũng như vậy. Hồi đó tao xách trầu cau đi hỏi cưới mày vì nhìn trúng cái nết na, hiền hậu cái tính thật thà đảm đang, không ganh ghét không ích kỷ, hiếu thảo siêng năng biết kính trên nhường dưới thương chị thương em. Sao bây giờ mày thay đổi quá nhiều vậy vợ thằng Hai?
Mợ hai mím môi cúi đầu không dám lên tiếng. Bà Ngoại lại nói tiếp.
- Mà cũng không thể trách mày được! Còng lưng nuôi sáu đứa con, một đứa cháu lại thêm bà già này lấy đâu ra tính tình không thay đổi.
Lại thêm tính mợ hai hay tin người nữa, nghe bà Liễu với bà Thúy nói ra nói vào rồi có suy nghĩ xấu về cháu mình cũng phải thôi. Nhưng mà sao mợ hai không nghĩ lại xem trường hợp đó chính là chỉ hai bà đó. Hồi đó hai bà đó một người thì dùng sắc và thân thể lấy tiền của trai, một người thì có bầu rồi đi phá. Cũng may hai người đều là con nhà giàu mới có người chịu cưới.
Bà ngoại nghẹn ngào:
- Mình tuy nghèo nhưng thử hỏi bước ra đường có ai dám khinh thường khi dễ mình không? Mày đi chợ trên đường ai gặp mày có phải cũng vui vẻ chào hỏi thân thiện không? Còn hai đứa nó đi ra ai nhìn thấy từ đàng xa đã kêu hai con đỉ rồi. Mày thấy như vậy tốt không?
Mợ hai càng cúi đầu thấp hơn. Bà lại tiếp.
- Hổm rày tao nghe tụi nó rù rì với mày vụ con Trúc rồi. Tao cố tình để yên coi mày sao? Quả nhiên bị trúng kế tụi nó về làm cho gà bay chó sủa nhà cửa không yên. Tao tuy già nhưng chưa có hồ đồ đâu. Mai mối gì? Cố tình gài mày một khi con Trúc mà gả là tụi nó báo công an vô còng đầu mày ra xả về tội tảo hôn đó. Dù không đi tù cũng bị mang tiếng ác để tụi nó đứng ngoài cười chơi.
Mợ hai ngạc nhiên hỏi.
- Sao má biết ạ?
Ngoại đáp.
- Sao không biết! Con Oanh bị hai đứa nó một vố rồi xém nữa thì con trai nó ngồi tù.
Nghĩ sao con người ta mới 14 tuổi mà dám nói 18 làm mai cho con dì Oanh. Mà cô bé đó hoàn cảnh cũng tương tự như Thu Trúc vậy chỉ khác là ở với chú thím thôi. Bước qua thấy nhỏ xíu cố tình gặng hỏi, thím của cô bé cũng nói là 18, nhưng khi hỏi hàng xóm xung quanh mới biết 14 tuổi. Liền biết bị hai bà đó gài. Dì Oanh thấy hổm rày tự nhiên hai người đó tìm mợ hai nói rù rì vụ Thu Trúc nên sợ mợ hai bị gạt nữa nên mới tìm bà ngoại nói. Dì Oanh biết mợ hai cũng không thích gì dì nên mới không đi nói với mợ, nói ra mợ không tin cũng vậy.
Mợ hai không ngờ lại có chuyện như vậy, đúng là thời gần đây mợ hay qua lại với bà Thúy và bà Liễu. Từ lúc Thu Trúc có xe, hai người đó cũng hay tới thổi gió bên tai mợ, nói này nói nọ Thu Trúc đủ điều nên mợ mới lo lắng, sợ Thu Trúc làm chuyện xấu hổ cả nhà. Không ngờ hai người đó lại là hạng người như vậy. Mợ hối hận nói.
- Má... con biết lỗi rồi! Từ rày về sau con không dám nghe theo lời xúi bậy của hai đứa nó nữa.
Ngoại lại nói.
- Mày tốt nhất cũng đừng qua lại nữa! Tao thấy con Oanh tính tình nó thẳng thắng tuy nói ra dễ mích lòng nhưng nó tốt bụng không có xấu xa nhiều chuyện tối ngày dòm nhà này ngó nhà kia. Mày qua lại với nó lợi nhiều hơn hại.
Nhưng nói thì nói vậy thôi chứ bà ngoại cũng không có bắt buộc mợ được. Chỉ là khuyên mợ đừng có bị kích động rồi về nhà gây chuyện lộn xộn.
Bà ngoại lại quay sang Thu Trúc
- Còn con Trúc không có đi đâu hết! Ở nhà với ngoại! Muốn đi thì chừng nào tao chết rồi đi đâu đó thì đi. Cũng không có cưới gả gì hết chừng nào qua 18 tuổi hễ chịu thì gả, không chịu cũng không được ép!
Thu Trúc và cậu mợ hai cúi đầu đáp "Dạ" một tiếng rồi mọi chuyện lại trở về như bình thường, tình cảm cũng không có vì vậy mà sức mẻ. Cô vốn không trách mợ hai, bởi tính tình mợ vốn rất hiền chỉ mỗi tội dễ kích động và hay tin người thôi. Nhưng mà hai người đàn bà Liễu và Thúy thì cô đã ghi hận rồi nha! Ăn no không có việc gì làm rồi đi lo chuyện nhà người khác. Cô sẽ không bỏ qua đâu.