CHAPTER 4
“Aling Basya! Hi po!” Maligayang bungad ko. Saktong sakto na nagbubukas na siya ng tabil ng kaniyang munting karenderya. Kahit na kunti lang ang bumibili eh nagpapatuloy pa din siya sa pagbebenta at paggawa ng bagay na nagpapasaya sa kaniya.
“Oh, Maya. Ang aga mo ata ngayon?” sagot niya at tinanggap ang kamay ko para makapag-mano.
“Bangungot.” Tanging sagot ko at agad na rumehestro ang lungkot sa kaniyang mukha. Kaya agad kong iniba ang topic at pinakilala si MJ.
“Ito pala si MJ, bilhan ko po sana sila ng makakain kung may luto ka na riyan? Hindi pa daw kasi kumakain ang bunso nila at sila.”
Agad namang tumango si Aling Basya at agad na inihanda ang bibilhin namin. Habang naghihintay kami ay tahimik lang si MJ pero ramdam ki ang saya sa aura niya.
“Maraming salamat, Aling Basya! Mauuna na po kami.”
Habang pabalik kami sa parke ay patalon talon si MJ. Nagsisimula ng magliwanag at alas kuwatro na din. Kaya ang sabi ko ay siya na lang ang magbigay at pupunta na ako sa trabaho.
Tiningnan ko ang oras, 4:15. Limang minuto lang naman ang lakarin mula rito sa Parke. Ang ginawa ko ay nagtago ako sa may puno at pinagmasdan ang magkakapatid. Marahang ginising ni MJ ang kaniyang Kuya at may malaking ngiti sa mga labi na itinaas ang isang supot ng mainit na pagkain. Kahit kunti lang ang karne dahil pinarami ko ang sabaw niyon ay mabubusog pa din sila.
“Kuya, binigyan tayo ng makakain ni Ate Maya!” Kahit na kunot noo ang kaniyang Kuya dahil sa kung sino man ako ay kita naman na masaya siya dahil may makakain sila.
Marahang tinapik ni Rj ang bunso nila. Si Bj at Caly. Mas lumaki ang ngiti ko nang lumiwanag ang mukha ni Caly at ni Bj. Sayang saya sila habang inaayos ang disposable na transparent na tupperware na hiningi ko kay Aling Basya. May disposable din na kutsara iyon para di sila mahirapan pag higop sa sabaw.
“Maraming salamat Lord! Maraming salamat Ate Maya!” sigaw ng batang bulilit na si Caly na may pagtaas ng kutsara pang nalalaman.
Iyon ang huli kong narinig bago ko piniling tumalikod na at magsimulang maglakad para makarating ng maaga sa pinagtatrabahauan ko.
Habang naglalakad ako patungo sa trabaho ay hindi ko maiwasan na isipin ang paghahati-hati ng magkakapatid. Kahit kailan ay hindi ko naranasan ang ganoong paraan ng paghati dahil laging marahas ang pamamaraan ni Kuya. Sa pagiging maldita naman ang paraan ni Ate Rose. Sobrang kabaliktaran ng nasaksihan ko.
“Ang aga mo naman Maya. Hindi ba uso ang matulog sa'yo?” tanong ni Manong Billy. Siya ang guard ng likod ng pinagtatrabahauan ko.
Ngumiti ako at inalis ang bag mula sa pagkakasukbit sa balikat para macheck ni Kuya Billy.
“Natulog naman ako, Kuya. Nagising lang talaga ng maaga,” patawa-tawa kong sagot. Dito na kasi natutulog sa pinagtatrabahauan namin itong si Kuya Billy. Sabado at Linggo lang ito nakauwi. Kapag week days, dito na natutulog. Nagbabantay na din ng building.
“O siya, pasok.”
Habang ang lahat ay naghahanda at naghihintay sa sinasabing anunsyo ng boss namin ay abala kaming mga trabahante sa paglilinis dito sa may likod ng kompanya. Kailangan daw kasi na malinis ang buong paligid lalo na at medyo pihikan daw o maarte itong dadating. Ayaw sa maduming kapaligiran. Ang iba'y kinakabahan dahil baka mas strikto pa ang dadating pero ako ay chill lang. Malinis na ang pwestong ini-assign sa akin kaya naman ay papunas punas na lang ako ng aking pawis dahil may kainitan nga ang aking pwesto.
"Hindi mo ba narinig na lalaki ang dadating?" Rinig kong bulungan sa katapat kong pwesto. Magchichismisan na nga lang e ang lalaki pa ng boses. Napailing na lang ako sa nakita.
"Aba malay ko, hindi naman ako chismosang tulad mo. Pero kung lalaki nga ay aba dapat magpaganda tayo. Baka ito na ang hinihintay kong swerte na makapangasawa ng mayaman," saad ng isang babae at humgikhik pa.
"Kung gan'on ay dapat ako din!" segunda ng isa.
Napailing akong muli. Kung pag-aasawa ang pag-uusapan ay dapat seryoso at hindi mukhang pera o kayamanan lang ang habol. Napatingin ako sa gawi noong nagsu-supervise sa amin. Tinatawag niya ng lahat kaya agad kaming lumapit habang hawak hawak ang mahahaba naming walis.
"O my god, wipe your sweats, workers. Mangangamoy ang lugar!" maarte nitong sabi. Muli kong pinunasan ang noo at leeg ko kahit na wala na akong pawis dahil mahirap na, baka pag-initan na naman ako ng malditang nagsu-supervise sa amin tulad noong nakaraang buwan.
"What do you think you're doing?!" sigaw niya at agad na napatayo ako sa pagkakaupo at itinago sa likod ko ang isang bata. 
May nakita kasi akong bata na nakatambay sa hindi kalayuan dito sa pasukan sa likod ng kompanya. At saktong break time namin kaya tinawag ko siya para may makain at mainom gayong napakainit ng panahon.
"Halika, hati tayo nitong baon ko," may ngiti sa labi kong sabi dahil ayaw kong matakot ang bata sa akin.
"Ate, ang sarap po!" masigla niyang sabi kaya ay ginulo ko ng marahan ang magulo na niyang buhok at mas inaya ko pa siyang kumain. Ibinigay ko na lang ang lahat sa kaniya tutal makakakain naman ako mamaya at itong batang ito ay malabo dahil sa pakalat kalat ito sa kalye at paniguradong sobrang dalang lang ang may magbigay ng makakain o maliit na halaga ng pera.
"MAYA!" Napatayo ako at kinabahan nang makita si Maam Kalim. Siya ang pinaka-maldita ayun sa rinig kong usapan. Masyado daw kasi itong maarte at kahit na hindi kataasan ang kaniyang posisyon sa kompanya ay pinagkatitiwalaan siya ng boss namin dahil na din siguro sa nandito na siya at nagsisilbi simula noong dalaga pa siya hanggang ngayon na may anak na siya na isang taon lang ang agwat naming dalawa at nagtatrabaho din dito.
"Maam," bulong ko at agad na yumuko ng kaunti para magpakita ng respeto.
"Ano sa tingin mo ang ginagawa mo? Sa pagkakaalala ko ay  nandito ka para magtrabaho at hindi magpaka ala charity." Napayuko ako sa sinabi ni Maam.
Wala akong makitang makitang mali sa ginagawa ko dahil pera ko naman ang pinangbili ko sa pagkain kinakain ng bata.
"Maam, naawa po kasi ako. Sobrang init po ng panahon at nakita ko po siyang nakayuko doon po," pagrarason ko na siyang katotohanan pero pagak lang niya akong tinawanan.
"Wow, sasagot ka pa talaga. Baka nakakalimutan mo kung ano ka dito sa kompanya? Trabahante ka lang!" 
At gano'n ka din po. 
"Naawa ka sa batang hindi mo kakilala tapos noong Anak ko ang nanghihingi ng makakain dahil gutom ay hindi mo binigyan gayong nandoon ka?" Tuluyan na akong hindi makatingin sa kaniya.
Hindi naman kasi nagsabi agad iyong Anak niya na wala pala itong baon, kung sinabi niya lang sana ay nabigyan ko siya gayong medyo marami ang baon ko noon. Pero huli na niyang sinabi nang tapos na ako nagliligpit. Ayos lang naman sa akin na may kahati dahil sanay na ako doon at hindi na big deal sa akin dahil iyon na ang kinalikihan ko. At noong tinanong siya ni Maam Kalim habang umiiya siya a gutom ay ang sagot niya lamang ay.
"Hindi pa ako gutom nun, Mommy. Kita niya namang hindi ako kumakain ay hindi niya pa din ako inaya! Masyado siyang maramot, Mommy!" Hindi ko mataas ang tingin ko dahil baka kung anong emosyon ang maipakita ko at mas lumalala pa ang sitwasyon. And worst, baka mapatalsik ako sa trabaho at hindi pwede iyon dahil ito lang ang trabahong bumubuhay sa akin.
"Walang hiya ka talaga, Maya! Siguro ay naiinggit ka sa Anak ko, 'no?" pagbibintang niya.
"Nako Maam, hindi po!"
"MAYA!" Nabalik ako sa reyalidad dahil sa hinampas niya ang braso ko ng malakas. Nagsimula akong kabahan dahil baka mangyari na naman ang nangyari noon. May nakita kasi akong bata at sobrang init ng panahon kaya naisipan kung hatian ito ng pagkain.
"Maam, pasensiya na po," tanging sagot ko na lamang.
"Sa susunod na mangyayari ito ay isusumbong na kita. Paalisin mo na ang batang iyan o ikaw ang paalisin ko?!" 
Sasagot na dapat ako nang ang batang kanina sa likod ko ay lumipat sa harap ko at tiningnan ng masama si Maam.
"Ang sama ng ugali mo!"
Napasinghap kaming pareho at buong lakas kong pinigilan si Maam dahil gusto nitong hilahin o saktan ang bata! Nangangalmot na si Maam pero iniharang ko ang sarili ko para hindi masaktan ang bata.
"Umalis ka na, bata! Dali!" saad ko habang pinipigilan si Maam. Gigil na gigil ito na para bang ayaw magpapigil.
"Alis na!"