Napahawak si Erlina sa dibdib ng maihatid siya sa loob ng binata. Hindi man lang niya natanong kung ano ang pangalan nito. Magaan ang loob niya sa binata at may pagkakahawig sila ng kaniyang asawa na si Bernard.
"Erlina?" ang pagtawag na iyon sa kaniyang pangalan ang nagpa-balik sa kaniya sa kasalukuyan.
Napatingin siya sa kaliwang bahagi kung saan pababa ng hagdan si Divina. Mukhang tulog pa ata ang dalaga nito. Maaga kasi talaga siyang nagpunta rito dahil may pupuntahan pa siya. Gusto niya lang bisitahin ang matalik na kaibigan.
"Divina!" masigla niyang sabi at sinalubong ang kaibigan.
"Oh my god! Ikaw nga iyan, Erlida!" may pananabik na sabi ni Divina.
Dali-dali itong bumaba ng hagdan at sinalubong siya. Nagyakapan silang dalawa. Halata ang pagkasabik sa isa't-isa. Ilang taon din naman kasing hindi nagkita.
"Mas lalo kang gumaganda sa paglipas ng taon," papuri ni Divina sa kaniya ng maghiwalay sila. Ngumiti siya.
"Ikaw rin naman. Mas lalo ka ring gumaganda sa paglipas ng panahon," balik-puri niya. Natawa si Divina.
"Iba talaga kapag magkaibigan. Nagbobolahan," biro nito na sabay nilang ikinatawa.
Iginiya siya ng kaibigan sa sofa at naupo. Nag-kamustahan sila. Ilang taon din kasi namalagi sa Amerika si Erlina at doon sila nagkakilala ni Divina noong nanatili ng isang taon roon ang ginang. Kapag binibisita ni Divina si Angelina ay nagkikita sila. Ngayon na for good na si Erlina dito sa Pilipinas ay minabuti niyang pasyalan ang kaibigan.
"Gaano katagal na iyong binata na naninilbihan sa inyo?" hindi mapigilang itanong ni Erlina.
"Simula ng sixteen years old si Angelina," sagot ni Divina.
Napatango-tango siya. Hindi niya akalain na ganon na pala katagal na naninilbihan ang binata sa pamilya Alcantara. Hindi na siya nagtanong pa. Hanggang sa magkuwentuhan na lamang sila ni Divina.
Nagising si Angelina dahil sa sikat ng araw na tumatama sa kaniyang mukha. Nagmulat siya ng mukha, tiningnan ang orasan sa wall clock. Alas nuebe na pala ng umaga. Napuyat kasi siya dahil sa pinsang si Katrina. Speaking of Katrina, katabi niya ito natulog. Napatingin sa kaniyang tabi at wala na roon ang pinsan. Nakarinig siya ng tawanan sa ibaba. Hindi niya maiwasang masaktan ng malaman kung kanino boses ang mga iyon. Bumangon siya saka nagtungo sa bintana para tingnan ang dalawa. Napasandal siya sa dingding ng makita kung gaano kasaya ang dalawa habang nag-uusap. Natawa siya ng mahina.
"Ang sakit. Pero ano magagawa ko? Hindi ko naman siya pag-aari. Kaya wala akong karapatan na ipagdamot siya," Huminga siya ng malalim saka lumabas ng silid at nagtungo sa salas. Nadatnan niya ang kaniyang ina at si— Wait! Kilala niya ito! Lumingon sa kaniya ang ginang at ngumiti.
"Angelina, iha!" masiglang sabi nito.
"Tita Erlina?!" hindi-makapaniwalang bulalas niya. Tumayo si Erlinda at inilahad ang dalawang kamay sa kaniya. Patakbo siyang lumapit rito at niyakap.
"Tita! Na-miss po kita!" emosyonal niyang sabi. Ito kasi ang lagi niyang kasama sa Amerika noong nag-aaral siya. Naging pangalawang ina na niya kasi ito. Ito ang gumagabay sa kaniya.
"Kamusta ka na?" Tiningnan siya ng ginang mula ulo hanggang paa. "Dalagang-dalaga ka na talaga. Siguro may nagugustuhan ka na, ano?" gusto sa kaniya nito. Namula ang pisngi niya ng maalala si Rafael.
"Ayos lang po tita. Wala po huh!" pagdadahilan niya. Speaking of Rafael. Baka masaya pa rin na nag-uusap ang dalawa! Napakagat-labi siya. "Tita, punta muna ako sa labas. Nandoon kasi si Katrina," nahihiya niyang tugon.
Tumango-tango naman ito. Kaagad naman siyang lumabas ng bahay para magtungo sa may garahe para tingnan ang dalawa.
"Kunin mo na ang lahat sa'kin Katrina huwag lang si Rafael," may determinado niyang sabi.
Napatingin si Rafael sa kanang bahagi ng makita si Angelina na papalapit sa kanila. Hindi niya maiwasang humanga sa ganda nito kahit nakapantulog lamang. Nakakunot-noo ito na nakatingin sa kaniya na hindi niya alam kung bakit.
"Hi, ate Angelina!" masiglang sabi ni Katrina sa pinsan.
"Katrina, ano bang ginagawa mo? Nakikita mong busy si Kuya Rafael, 'di ba? Bakit mo siya ini-istorbo?" mataray na sabi ni Angelina sa pinsan.
Bakit ganoon na lang ito magalit kay Katrina? Gusto niyang isipin na nagseselos ito pero ayaw niyang umasa. Ayaw niyang umasa na may pagtingin din sa kaniya si Angelina.
"Ate naman, alam mo naman na ngayon ko lang ulit nakita si Kuya Rafael tapos babawalan mo pa ako?" pagmamaktol ni Katrina. Bumuntong-hininga si Angelina saka hinila si Katrina. Tiningnan siya ng dalaga.
"Ihanda mo ang sasakyan. Pupunta tayo sa bayan," malamig na sabi ni Angelina saka hinila palayo ang pinsan.
"Talaga ate, pupunta tayo ng bayan?" rinig niyang tanong ni Katrina.
"Oo, kaya kailangan natin magbihis," tugon ni Angelina.
"Yes! Gusto ko iyan, ate!" may pananabik na sabi ni Katrina.
Samantala, ipinagpatuloy na rin niya ang ginagawang paglilinis ng sasakyan. Iyong isang sasakyan na lang ang gagamitin nila. Nakaramdam siya ng panghihinayang dahil hindi niya masosolo si Angelina. Inamin naman ni Katrina na gusto siya nito pero hanggang kapatid lang talaga ang turing niya rito.
"May balat ka sa tagiliran?" Natigil si Rafael sa ginagawa ng marinig ang tanong na iyon ng kung sino. Lumingon siya at nakita ang bisita ng kaniyangamong si Divina.
"Opo. May balat po ako," tugon niya at ibinaba ang damit na bahagyang naililis dahil sa ginagawa niyang paglilinis. Lumapit sa kaniya ang ginang. Bakit ganoon ito makatingin sa kaniya?
"Bakit po?" tanong niya. Umiling-iling ito.
"Wala naman. May naalala lang ako," tugon ng ginang. Aaminin niyang magaan ang loob niya sa ginang. Ganoon talaga siguro kapag ramdam niyang mabuti ang isang tao. Tumango-tango siya.
"Mauna na ako, iho. Nagagalak ako na makilala ka," sabi nito na may masuyong ngiti sa mga labi.
"Nagagalak din po akong makilala kayo," tugon niya.
Inihatid niya ng tingin ang ginang mula sa labas ng gate kung saan naghihintay ang sundo nito. Bago ito tuluyang pumasok, nilingon muna siya nito. Hindi niya alam pero may kung ano siyang naramdaman ng mga sandaling iyon.