Maagang gumising si Leandro. May site visit siya ngayon sa Baguio at kailangang maaga siya doong makarating. Nag-collapsed ang isang parte ng ipinagagawa nilang building doon. Buti na lang walang casualties, pero nagde-demand ang kliyente nila ng damaged refunds. Hindi naman niya iyon maiibigay ng hindi nai-inspection ang lugar, kaya minabuti niyang siya na mismo ang magtungo roon.
Isa siyang architect at pag-aari niya ang Lagdameo Architectural and Engineering Company. Noong una, nagde-design lang sila at nagpaplano ng mga building, at ‘di rin naman nagtagal, pinasok niya na rin ang pagiging building contractor dahil sa demand. Kaya bukod sa modeling, hawak na rin ng kompanya niya ang inspection at construction. Palaki ng palaki ang kompanya niya at ang mga ganitong pangyayari ay hindi talaga maiiwasan.
Mabilis siyang naligo at nagbihis. Nag-aabang na ang kotse niya sa ibababa. Minabuti niya na ring magpamaneho na lang kay Manong Fred para makatulog pa siya sa byahe.
Pagkababa niya ay nakita niyang nakaabang sa kanya si Nanay Mercy, ang katiwala niya sa bahay at siya na ring nagpalaki sa kanya. Tila may gusto itong sabihin ngunit hindi iyon masabi-sabi nito.
“Nanay Mercy…” aniya sa mababang tono. Ginagamit niya iyon dito kapag medyo nauubusan na siya ng pasensya.
“Eh, Leandro, kailan ka ba babalik?” tanong nito sa nag-aalangang tinig.
Hinagod muna niya ang batok bago sumagot. “Baka ho sa isang araw na. Bakit Nanay? Ano bang sasabihin ninyo?” naiinip na tanong niya rito. Medyo naaantala na ang oras ng kanyang pag-alis dahil dito.
“Eh ‘yung yaya ni Jacob umalis na kahapon,” pag-iimporma nito sa kanya.
Huminga siya ng malalim. Hindi na iyon bago sa kanya. Walang tumatagal na yaya sa bunso niyang si Jacob. Pinakamatagal na ang isang linggo. “What did he do this time, Nanay?” tanong niya rito.
“Sabi nung yaya, itinulak daw siya sa pool. Eh hindi pala marunong lumangoy, kaya ora-mismo nag-alsa balutan.”
Iiling-iling na lang siya ng marinig ang sinabi nito. Sa kanyang tatlong anak, si Jacob ang pinakapilyo. Palibhasa, ito lang ang ‘di nakaranas na maalagaan ng matagal ng kanyang ina. Hindi rin naman niya ito maintindi dahil sa trabaho kaya’t madalas ang mga kasama nito sa bahay ang napagdidiskitahan ng bata.
Nang mamatay si Cheska, naiwan sa kanyang pangangalaga ang panganay niyang anak na si Enrico. Hindi naging madali ang lahat para sa kanya. Mahirap kasing tumayong ina at ama dito. May mga oras na naghahanap ito ng kalinga ng isang ina. At tanging si Nanay Mercy lang ang palagi nitong kasama. Inabala niya noon ang sarili sa trabaho at papalagong negosyo. Doon niya ibinuhos ang kanyang pangungulila kay Cheska.
Ngunit ‘di rin naman nagtagal at nagmahal siyang muli. He was still at his prime that time. Kahit naman byudo na siya at may anak ay marami pa ring nagkakagusto sa kanya. Maganda siyang lalaki. Matangos ang ilong at may malalalim na mga mata. Malago naman ang tuwid niyang buhok na laging naka-side parted ang style. Kaya’t di maikakailang mahulog sa kanya ang ina nina Alejandro at Jacob, si Stephanie.
Isa ito sa mga bagong engineers niya noon. Maganda ito at matalino. And she has a good sense of humour. Mabilis niyang nakagaanan ito ng loob. Minsan ay isinama niya sa opisina si Enrico at kahit ang bata ay nagustuhan ito.
Hindi na siya nag-aksaya pa ng panahon. Niligawan niya ito agad. At hindi pa man nagtatagal ang kanilang relasyon ay inaya na niya itong magpakasal. Tatlong taon pa lamang noon si Enrico ng magpakasal siyang muli.
Tuwang-tuwa noon si Enrico. Wala pa mang masyadong nalalaman ang bata, pero alam ni Leandro na gustong-gusto nitong magkaroon ng kumpletong pamilya. ‘Yung may nanay na mag-aalaga sa kanya kagaya ng ibang bata na kaedad nito.
Sa una, maligaya ang pagsasama nila. Hindi naging problema dito ang pagkakaroon niya ng anak. Nakikita rin naman ni Leandro kung paano alagaan ni Stephanie si Enrico at nagpapasalamat siya doon. Itinuring na rin nitong parang tunay na anak ang bata. Nang magbuntis ito kay Alejandro ay lalong naging masaya ang kanilang pamilya. Walang pagsidlan ang tuwa niya ng mga sandaling iyon. Maging si Enrico na magiging kuya na ay ganoon din. Kitang-kita ang excitement sa mukha nito sa kaalamang magkakaroon na siya ng kapatid.
Pero nagbago ang lahat pagkatapos nitong ipanganak ang bunso nilang si Jacob. Nagpaalam ito sa kanya na babalik na ulit sa trabaho na mariin niyang tinanggihan. Ang katwiran niya ay naibibigay naman niya ang lahat ng pangangailangan ng mga ito. Isa pa, walang mag-iintindi sa mga bata kung pareho silang magtatrabaho.
Ngunit hindi nagpatinag si Stephanie. Bumalik ulit ito sa trabaho wala pang isang taong gulang si Jacob. Hindi na niya iyon tinutulan pa dahil wala rin namang mangyayari. Alam niyang hindi ito makikinig sa kanya.
Pinilit ni Leandro na intindihin ito sa kanyang kagustuhan sa pag-aakalang magsasawa rin ito kalaunan, ngunit kabaligtaran ang nangyari. Naging abala ito sa trabaho hanggang sa napabayaan na nito ang mga bata. Ikinabahala niya iyon. At ng komprontahin niya ito ay hindi naman siya nito kinibo kaya’t nagalit siya dito. Mula noon napadalas na ang kanilang pag-aaway. At unti-unti’y nagkaroon ng lamat ang kanilang relasyon.
Nang magkaroon ito ng offer sa Dubai ay kaagad nito iyong tinanggap lingid sa kanyang kaalaman. Ang sabi lang nito ay tutululan niya lang daw iyon sa sandaling malaman niya. Hindi naman ito nagkamali. Nagalit siya nang husto at pinamili si Stephanie, kung ang trabaho nito o silang mag-aama. Mas pinili ni Stephanie ang career nito. Sobrang na-disappoint siya dito. Biglang naging ibang tao ito sa paningin niya. Parang hindi ito ang taong minahal niya. At ang mas lalo niyang ikinagalit ay ng mag-file ito ng annulment ng hindi ikinukonsulta sa kanya. Hindi na niya ito napigilan pa. Kaya’t bago tumuntong ng dalawang taong gulang si Jacob, annulled na ang kasal nila.
Pero ang mas kasindak-sindak na ginawa nito ay nang hindi nito ipinaglaban pa ang custody ng mga anak nila. Hindi siya makapaniwala ng malaman iyon sa abogado nito. Ang akala niya, hindi matitiis ni Stephanie ang kanilang mga anak. Na kahit papaano mas gugustuhin nitong magkaroon sila ng joint custody pagdating sa mga bata, ngunit hindi pala. Iniwan sa kanya ni Stephanie ang full responsibility para sa dalawa nilang anak.
Leandro was very angry that time. Maging ang sarili niya ay sinisisi niya sa kinahantugan ng pagsasama nila at ng kanilang pamilya. Sa isang iglap lang ay nasira lahat iyon. Naaawa siya sa mga anak niya lalo na kay Jacob na wala pang kamuwang-muwang sa nangyayari noon.
Pinilit pa rin naman niyang isalba kahit papaano ang relasyon nila ni Stephanie, ngunit ayaw na nitong magpapigil pa. Pagkatapos na pagkatapos ng annulment nila, lumipad agad ito papuntang Dubai at hindi na ito nagpakita pa sa kanya o kahit sa mga bata mula noon.
“Leandro,” untag ni Nanay Mercy sa kaniyang pag-iisip.
Nilingon niya ang nababahalang matanda. Hindi naman na makakayang balikatin lahat ni Nanay Mercy ang pag-aalaga sa tatlo niyang anak. Nasa ikalawang taon sa high school si Enrico at Grade IV naman si Alejandro. Wala namang problema sa dalawang ito, dahil pareho silang mababait at responsable. Naasahan na rin niya si Enrico pagdating sa mga kapatid. Bilang nakatatanda, ito ang malimit tinatakbuhan nina Alejandro at Jacob kapag wala siya sa bahay. Tanging si Jacob lang ang kanyang nagiging problema sa araw-araw. Kakatuntong lang nito sa unang baitang sa elementary kaya mas kinakailangan nito nang mas maraming atensyon at pag-aaruga. May dalawa pa silang kasama sa bahay, ngunit kahit ang mga ito ay hindi kaya ang kapilyuhan ng bunso niya.
Huminga siya ng malalim. Hindi na rin niya alam ang gagawin sa bunso niya.
“Huwag kang mag-alala ako na bahala sa mga bata,” maya-maya’y sabi ni Nanay Mercy ng hindi siya sumagot. Ngumiti ito sa kanya.
Alam nitong importante ang lakad niya ngayon at ayaw na rin nitong nag-aalala pa siya. Pero hindi naman pwedeng iasa na lang niya dito.
Nag-isip siya. “Magpahanap na lang ulit kayo ng panibagong yaya ni Jacob sa agency. Baka hindi na kayanin ng katawan mo ang intindihin silang lahat, lalo na si Jacob.” Aniya dito. “Kayo na ang bahalang mag-interview sa mga aplikante. Alam niyo naman ang panuntunan ko dito sa bahay. Sabihin niyo sa agency na kung maaari ay makakuha ng mga aplikante ASAP,” dagdag niya.
Tumango-tango naman ang matanda. Nagpasalamat siya dito. Pagkatapos ay nagpaalam na rin at nagmamadaling sumakay sa kotseng kanina pa nakaabang sa labas. Isang lingon muna ang ginawa niya sa kanilang bahay bago ipinikit ang mga mata.
Hindi niya alam kung makakatulog pa ba siya sa byahe dahil sa isipin sa mga anak niya. Aminado siyang malaki ang pagkukulang niya sa mga ito. Mas maraming oras ang ginugugol niya sa kanyang trabaho at dahil doon ay napapabayaan na niya ang mga ito. ‘Ni hindi na nga niya maalala kung kailan ba sila huling lumabas mag-aama. Napailing na lang siya sa sarili habang hinahagod ang bigla’y sumasakit na batok.
Naiisip niyang bumawi kahit papaano sa mga ito, ngunit hindi niya alam kung papaano iyon gagawin. Enrico and Alejandro understands their situations, pero ramdam pa rin ni Leandro ang pangungulila ng mga ito sa kanilang ina. Ang mas ikinatatakot niya ay ang kaalamang baka mas lumala pa ang sitwasyon ni Jacob. Kaya’t sa lalong madaling panahon kailangan niya iyong masolusyunan. Ngunit isang malaking katanungan ang nagtutumining sa kanyang isip.
Paano? Paano niya iyon gagawin? gulong-gulong tanong niya sa sarili.