Buwan ng unang linggo ng Mayo, sa gilid ng bukid ng mga Santos ay masayang naglalaro ang mga kabataan kabilang sina Mimi, Florañia, John at iba pang taga-bayan. Iba-iba ang kanilang mga laro isa na ang tago-taguan si John ang nagsilbing taya na nakapikit at nakasandal sa puno ng mangga. “tago-taguan maliwanag ang buwan pagkabilang kong sampu nakatago na kayo!” sigaw ni John, habang nagbibilang kanya-kanyang hanap ng mapagtataguan ang mga bata kung sino ang mahuli ay siyang taya. Pagkatapos ay nilaro nila ang luksong baka, isa sa mga taya ay si Florañia habang sina Mimi, John at iba pang mga bata ay tatalon o lulukso sa itaas ng taya gamit lamang ang kamay, nahuli si Mimi sa pagtalon kaya sumayad ang kanyang tuhod kay Florañia kaya siya naman ang taya.
Habang masaya ang mga kabataan sa kanilang paglalaro sa gilid ng bukid, sa mansyon ng mga Santos ay abala naman si Aurora sa kanyang pag-aaral dahil sa nalalapit na ang pagsusulit sa Alternative Learning System sa Hunyo o ALS isa itong programang tumutulong sa mga kabataang may edad, na hindi nakapagtapos ng elementarya at sekondarya upang maipagpatuloy nila ang pag-aaral hanggang sa matapos ito.
“Pagkatapos nito sunod kong babasahin ang pinagmulan ng wikang Filipino” ani ng dalaga habang nagbabasa ng agham, maya-maya'y may kumatok sa kanyang pintuan at agad naman niya itong pinagbuksan.
“Matthew ano ang ginagawa mo dito?”
“Sinabi sa akin ni Inay Dona na kailangan mo ng mga Libro sa iyong pagsusulit! Kaya dinala ko ang aking ibang libro!”
"Maraming salamat Matthew subalit marami nang libro ang iyong dinala!”
"Marami pa akong mga libro sa aking silid! Halika sumama ka sa akin Aurora” pumayag si Aurora na pumunta sa silid nito.
Sa loob ng silid ni Matthew ay makikita sa kanan ang isa pang malaking pintuan na kulay pilak. Pagbukas ng pintuan ay namangha ang dalaga sa kanyang nakita. Mga iba't-ibang libro galing sa labas at loob ng bansa, pinagmasdan ng dalaga ang mga libro tila isa itong mga gusaling nakadikit sa ding-ding at patong-pato na hagdanan ang kanyang nakikila.
“Isa pala itong silid aklatan mo Matthew!”
“Oo matagal na akong nagbabasa ng mga libro, simula ng makupkop ako ng mag-asawang Santos”
“Lahat ng ito sa iyo Matthew?” tanong ng dalaga, “Hindi, bigay na sa akin ni Itay William ang lahat ng libro! Ang ibang libro dito ay galing sa Australya binigay lang kay Itay William ng mayamang kanyang pinagsisilbihan!”
“Ang suwerte ni Ginoong William! Siguro mahilig mag-basa yung kanyang pinagsisilbihan!”
Pumasok sa loob ng silid si Inang Gina, “O! Mga bata nandito pala kayo halina't bumaba na kayo para sa tanghalian naghihintay na sina Ginang Dona at Ginoong William sa lamesa” wika ni Inang Gina.
“Opo, susunod na kami” sagot ng dalawa.
Sa kabilang banda sa hapag kainan ng mga Santos ay naghihintay na ang mag-asawa sa mga bata, unang bumaba si Lucas na kakatapos lamang maligo, sumunod si Chelsy na galing sa kanyang silid, at bumaba nasi Aurora at Matthew galing sa silid aklatan.
“Nasaan sina Mimi, John, at Florañia?” tanong ng Ginang, “Ang pagkakaalam ko po Ginang Dona nasa bukid ang mga bata nakikipaglaro” tugon ni Inang Gina. Maya-maya'y dumating na ang mga batang pawis na pawis galing bukid at agad pinagbihis ng Ginang ang mga bata, Nang makapagbihis ay bumaba ang mga bata sa hapag kainan, bago kumain ay nagdasal muna sila ng taimtim sa diyos, pagkatapos ay agad silang kumain.
“Mga bata may maganda kaming ibabalita sa inyo” wika ni Ginoong William.
“Ano po iyon?”
“Bago magtapos ang bakasyon nais namin na lumabas tayong lahat! Kaya bukas pupunta tayo sa Isla ng Burias! Upang makapagpasyal!” masaya ang lahat sa kanilang narinig “Sa wakas makakahuli na rin ako ng maraming isda!” wika ni Mimi na masaya, “Ako naman ay makakaligo na ulit ako sa asul na dagat!” wika ni John na nasasabik, “Maaari din bang sumama si Inang Gina at Manong Juan?” tanong ni Florañia, “Oo naman sila ang magbabantay sa inyo”, “Mga kapatid sabay-sabay tayong maligo sa dagat! Ikaw Aurora mahilig kabang maligo sa dagat?” tanong ni Matthew.
“Nasasabik na ako! Pero hindi pa ako nakakaligo ng dagat at hindi ako marunong lumangoy!
Tumahimik ang lahat. “Huwag kang mag-alala ate Aurora tuturuan ka namin na lumangoy sa dagat” sagot ni Mimi, “Oo nga Aurora tuturuan ka naming lahat na lumangoy!” wika ni Florañia.
“Maraming salamat sa inyong lahat!”
“At isa pa ate Aurora tuturuan ka rin ni kuya Lucas kung paano sumisid sa dagat, diba kuya Lucas! Kuya Lucas!” wika ni John habang tinatapik si Lucas “Oo” sagot ni Lucas.
“Sige na tapusin niyo na ang pagkain upang makapaghanda na kayo para bukas!” Kinagabihan ay naghahanda na ang buong pamilya para sa kanilang bakasyon sa Isla ng Burias at kasama si Manong Juan at Inang Gina na inatasan ng mag-asawa na magbabantay sa mga bata, kanya-kanyang ligpit ng mga damit ang mga bata na nasasabik sa kanilang bakasyon.
Pagsapit ng bukang-liwayway ay agad gumising ang lahat, pag katapos mag-almusal ay bumiyahe ang pamilya sakay ng malaking itim na kotse papuntang sentrong bayan ng Masbate.
“Hindi na ako makapaghintay!” sambit ng bata, “Ako rin hindi na ako makapaghintay na maligo sa dagat” wika ni John.
Nang nasa sentro ng bayan ay nadaanan nila ang bagong tinatayong gusali malapit sa paliparan ng eruplano, “Mga kapatid tignan niyo ang bagong gusaling tinatayo malapit sa paliparan ng eruplano!” sigaw ni Florañia.
“Rodeo ang tawag sa gusaling tinatayo diyan” sagot ni Lucas,
“Rodeo?” tanong ni Mimi,.
“Ang Rodeo kadalasang ginagawa sa ibang bansa isa itong palabas na kompetisyon labanan ng mga Cowboy na hinuhuli ang mga baka habang nakasakay sa kabayo at ang pinakasentro nito ay ang pagsakay sa mga turo at paghuli nito gamit ang pulang tela” sagot ni Matthew.
"Ang daming nalalaman ni Matthew! Ang talino mo talaga” wika ni John.
“Nababasa ko lang iyon” paliwanag ni Matthew.
“Mukhang masaya iyon sana matapos na kaagad para makapanuod ako” wika ni Mimi.
“Huwag kang mag-alala Mimi dahil sa susunod na taon ay maaari na iyang buksan!
Habang nasa biyahe ay napansin ni Aurora ang isang matandang pulubi sa gilid ng gusali “Sino ang matandang iyon?” tanong niya, “Iyan ba? Iyan pala si Sixto matagal nasiyang pagala-gala sa lansangan at minsan naman sa simbahan siya natutulog” sagot ni John. Ilang minuto lamang ay narating na nila ang daungan ng Masbate, agad sumakay ang pamilya sa barko.
“Ang ganda-ganda pa rin ng karagatan at hindi ito nagbabago!”
Pagkaalis ng barko sa daungan ng Masbate ay nagtungo na ito papuntang Isla ng Burias, manghang-mangha ang mga bata sa asul karagatan, ang mga alon ay sumasabay sa kumpas ng hangin at hinahampas patungong dalampasigan ng Isla at mga ibong animo'y naglalaro sa hangin na kung tatanawin ay nakakalat sa langit. Habang tinatawid ng barko ang karagatan ay pinagmamasdan ng mga bata ang malinis at asul na dagat.
Lumipas ang kalahating oras ay nakarating na nila ang daungan ng Burias, masaya ang mga bata sa kanilang pagdating sa Isla, pagkababa ng barko ay agad sumakay ng sasakyan ang pamilyang Santos at nagtungo sa isang bahay bakasyunan. Habang nasa biyahe ang pamilya, “Ang ganda ng paligid dito sa isla” wika ni Aurora, “Oo nga sana dito nalang tayo nakatira” ani ni Florañia, tuwang-tuwa ang mga bata sa paligid dahil tabi ng kalsada ang baybayin ng isla, nang makarating sa isang bahay bakasyunan, ay bumaba at pumasok na loob nito kasama ng iba pang gamamitan
“Ang laki ng bahay na ito!” wika ni Matthew, “Oo at kami pa ni Inay Dona mo ang nagpareserba para sa bahay na ito!” sagot ni Ginoong William.
“Mga bata dalhin niyo na ang inyong mga gamit sa inyong silid” “Huwag magmadali at baka madulas!" nagmadali ang mga bata sa kani-kanilang mga silid, sa silid ni Aurora ay mayroong maliit na kama at sa tabi nito ay ang malaking bintana na matatanaw ang buong karagatan.
Ang bahay bakasyunan ay malapit sa dalampasigan, nakatayo ito tabi ng isang matandang punong kahoy na kamagong at napapalibutan ng iba't-ibang uring puno at niyog, na nagbibigay ng lamig sa paligid at ginhawa sa sino mang dadalaw dito.
“Mga bata nakahanda na ang tanghalian!” sigaw ng ginang, dali-daling bumaba ang mga bata at kumain ng tanghalian, pagkatapos kumain ay nagbihis sila ng damit na pangligo sa dagat, agad lubas ang pamilya papuntang dalampasigan kasama sina Inang Gina at Manong Juan. Malawak ang dalampasigan sa Isla ng Burias ang buhangin ay pinong-pino at tila unan kung tatapakan, mga alon ay naghahampasan papalayo at papalapit ng dalampasigan, ang araw ay tirik sa itaas at sinag nito'y tumatama sa dagat na kumikinang sa ganda parang isang paraiso ang Isla kung pagmamasdan. Masayang-masaya naliligo ang pamilyang Santos sa dalampasigan.
“Ate Aurora halika tuturuan ka namin lumangoy” wika ni Mimi, “Dahan-dahan mga bata sa paglalangoy at baka malunod kayo!” sigaw ng Ginang na nag-alala, tinuruan ng mga bata ang dalaga sa paglalangoy hindi madali para sa dalaga dahil unang beses palang niya ito, “Ang saya-saya naman dito” wika ni Aurora.
Napansin ni Aurora si Chelsy na hindi sumasama ito sa kanilang paglalangoy, nakaupo at pinagmamasdan lamang sila, nilapitan nito ni Aurora.
“Chelsy sumama ka sa amin!”
“Ayoko kayo nalang” sagot ni Chelsy.
“Pero bakit? Masayang lumangoy sa dagat! Hindi ka din ba marunong lumangoy ka kagaya ko!”
“Marunong akong lumangoy pero natatakot lang ako!” sagot nito.
“Huwag kang matakot masayang lumangoy dahil kasama mo ang buong pamilya! Tara na!” hinila niya si Chelsy sa papuntang dagat naghahampasan ng tubig ang mga bata at tuwang-tuwa ang lahat.
“Aurora masaya nga!” nasisiyahang sigaw ni Chelsy, “Sabi ko sa iyo masaya!”
Halos dalawang oras ang kanilang tinagal sa dalampasigan hanggang sa napagod na ang mga bata sa paglalangoy at umahon ang lahat sa dagat, “Ito na ang pinaka masayang bakasyon sa buhay ko!” sigaw ni John na tuwang-tuwa, “Oo nga sana taon-taon lagi tayong nandito” sagot ni Florañia, “Huwag kayong mag-alala sa susunod ay pupunta uli tayo” sagot ng Ginang, habang nagpapahinga ay may napansin si John.
“Parang ang pamilya ni Don Guzman ang kikita ko rito malapit sa bahay bakasyunan natin!” wika ni John, “Oo nga! Ano kaya ang ginagawa nila dito?” pagtatakang tanong ni Florañia, “Hindi kaya nagbabakasyon lang din kagaya natin?” ani ni Matthew, “Hindi ko nakikita si Don Guzman na kasama nila!” wika ni John.
“Mabuti na wala ang Don at kanyang pamilya ang nandito! Halina't magbihis na kayo! Maya-maya'y mangingisda tayo!” ani ni Ginoong William at tinawag si Manong Juan “Manong Juan ihanda mo ang bangka mamaya ay mangingisda tayo kasama ng mga bata!” wika ng Ginoo, “Masusunod po Ginoong William!" sagot ni Manong Juan at umalis, pumasok ang pamilya sa kanilang bahay bakasyunan upang magpalit ng kanilang mga damit.
Sa kabilang banda, sa ikalawang bahay sa itaas ng bahay bakasyunan ng mga Santos ay nanduon ang pamilya ni Don Guzman na nagbabakasyon din.
"Nakakasawa naman dito Mama!” sigaw ni Rosita.
“Mabuti na dito kaysa sa asyenda na naiinip kayo!” wika ni Donyan Silvera
“Akala ko ba pupunta tayo sa Amerika? Malamig doon” sambit ni Rosita.
“Maganda na dito sa Burias! Kaysa bumyahe ka ng malayo!” ani ni David. “Palibhasa kasi hindi mo alam ang nararamdaman ko!” sagot ni Rosita, tumayo si David at binukasan ang pintuan, “Saan ka pupunta David?” tanong ng Donya.
“Sa labas lang Mama! Magpapahangin lang” sagot ni David.
Nang makalabas si David ay pumunta siya sa dalampasigan upang mamasyal at pagmasdan ang paligid ng dagat.
Habang pinagmamasdan ay napansin niya ang isang dalaga na naglalakad sa tabi ng dagat.
“Mutya ng dalampasigan” bulong niya sa kanyang isip at pinuntahan niya ito.
“Ano ang ginagawa ng isang binibini dito sa dalampasigan?”
lumingon ang dalaga, “Ako ba ang kausap mo?”
“Oo ikaw nga, ako pala si David at ikaw?”
“Kilala kita anak ka ni Don Guzman diba?”
“Oo tama ka Papa ko si Don Guzman! Ano ang iyong pangalan?”
"Ako si Aurora”
“Aurora?! napakagandang pangalan! Dito kaba naninirahan?” “Hindi, sa masbate ako nakatira!”
Biglang dumating si Lucas.
“Aurora ano ang iyong ginagawa dito?!”
“Lucas bakit ka nandito ano ginagawa ng isang Santos dito?”
“Nagbabakasyon lang kami David” sagot niya at hinila si Aurora
“Saglit lang Lucas ano ginagawa mo?!” “Hindi mo dapat kausapin ang isa sa mga anak ni Don Guzman! Dahil hindi mo sila kilala!” paliwanag ng binata,
“Pero sa tingin ko mabait naman si David” tugon ng dalaga.
“Bakit mo sa akin nilalayo si Aurora gusto ko lang naman siya kausapin!!” sigaw ni David, “Huwag kang lalapit sa amin o kahit sa iba David!”
Nakangiti lamang si David sa dalawa.
“Sige! Pero sa isang kundisyon” wika ni David.
“Ano iyon?”
“Hinahamon kita sa pabilisan ng sagwan! balita ko mabilis ka sa pagsasagwan ng bangka Lucas! Pagnatalo kita hahayaan mo akong makipagusap kay Aurora at kung matatalo ako lalayuan ko na kayo! kung hindi ka naduduwag!”
“Pero hindi naman dapat humantong sa ganito” sambit ni Aurora
“Tinatanggap ko ang iyong hamon!” sagot ni Lucas.
"Paunahan tayong makarating sa mabatong isla na nakikita mo sa kanluran” ani ni David.
“Hindi ba delikado doon sa mabatong islang iyon?” nag-aalala ang dalaga. “Huwag kang mag-alala Aurora makakabalik kami” sagot ni Lucas.
Kumuha ang dalawang binata ng kani-kanilang bangka para sa paunahan ng sagwan, ang bangka ni Lucas ay yari sa puno ng Narra na kulay kahel at kay David naman ay sa puno ng kamagong na kulay kayumanggi. Nang makasakay na sila sa kanilang mga bangka, agad nagsimula ang kanilang pag sagwan habang pinagmamasdan ni Aurora ang dalawa ay hindi siya makapakali sa kanilang ginagawa.
Nauuna si David na mabilis ang pagsasagwan tila sisiw lang sa kanya ang malalaking alon na kanyang nadaraanan, habang si Lucas naman ay nahihirapan sa pagsagwan dahil sa matataas na alon dulot ng malakas na hangin.
“Ate Aurora ano ang ginawa mo dito?” tanong ni Mimi.
“Oo nga Aurora! Ano ang iyong ginagawa dito hinihintay ka ni Itay William para mangisda! At nakita mo ba si kuya Lucas?” tanong ni Florañia, “May kailangan akong sabihin sa inyo!...”. Sinabi ni Aurora ang nangyari sa dalawa at agad nagpunta sila kila Ginoong William at Mang Juan para magsumbong.
Naunang nakarating si David sa mabatong Isla kaya siya ang nanalo, hindi niya namalayan na nabangga sa batuhan ang kanyang bangka kaya nabutas ito. “Malas! ako na nga ang panalo! Nabutas pa ang bangka ko!” sigaw ni David.
Lumapit si Lucas. “Nabutas ang iyong bangka?! Mas mabuti na sumakay kana lang sa aking bangka pauwi ng Isla!" mungkahi ni Lucas, pumayag si David, bago umalis sa mabatong Isla ay napansin nila ang isang malaking bangkang kulay asul na natatakluban ng puting trapal.
“Sandali lang Lucas! Maaari ko bang tignan ang bangka iyong?!!” Nagtaka ang dalawa at bumaba ng bangka upang suriin ang nilalaman nito.
Nang tinanggal ni Lucas at David ang trapal.
“Ano ang mga iyan?” binukasan ni Lucas ang mga kahon, nagulat sila sa kanilang mga nakita.
"Droga! Bakit may mga droga dito sa mabatong Isla?” tanong ni Lucas
“Hindi kaya galing Maynila iyan?” hinala ni David, “Paano mo nasabi?”
“Dahil laganap na sa Maynila ang droga at dito sa ating probinsya laganap na rin ang bentahan ng droga!” paliwanag ni David.
“Sino namang tao ang may kagagawan nito?”
“Ang mga drogang ito ay nagkakahalaga ng malaking pera! Kaya isang mayamang tao ang nagmamay-ari nitong kahon-kahong droga!" sambit ni David.
Ilang minuto ang lumipas.
“Lucas!!!, David!!!, sigaw ng Ginoo na papalapit sa kanila, agad sumalubong si Lucas at kumaway ito sa kanila kung nasaan si naruruon.
Dumating si Ginoong William at Manong Juan upang sunduin ang dalawa at sinabi ng dalawang binata ang kanilang nakita sa abandonadong bangka, at laking gulat din ng Ginoo sa kanyang nakita, pagbalik sa Isla ng Burias ay pinagbigay alam nila sa pulisya ang nangyari, pagsapit ng hapon ay dumating agad ang mga pulis upang magsaliksik at mag-imbestigasyon sa Isla.
Ayon sa mga pulis ang mga drogang ito ay galing sa Maynila at hinatid lang dito upang ibenta, maraming mga tao ang nakapalibot sa baybaying dagat at pinagmamasdan ang mga kahon-kahong mga droga na kinukumpiska
Habang sa gilid ng mga puno ay naruruon si Lucas maya-maya’y dumating na si Ginang Dona at ang mga bata, “Kuya Lucas!! Ayos ka lang ba?” tanong ni Mimi na papalapit sa binata, “Oo maayos lang ako!” sagot ng binata.
“Ano ang pumasok sa iyong isipan at pumayag kang makipagkarera ng bangka!?” sambit ng Ginang.
“Patawad po!”

Dumating si Ginoong William upang sabihin na sila’y uuwi na.
"Nakausap ko na ang mga Pulis dadalhin ang mga droga sa bayan upang doon ay masusi nila itong pag-imbestigahan! At magligpit na tayo ng mga gamit dahil uuwi na tayo sa ating bahay!"
Dumating din si Don Guzman upang sunduin si Donya Silvera, David at Rosita, hindi na lamang pinansin ng Don ang nangyari sa Isla, halos Limang daang milyong halaga ng droga ang natagpuan sa Isla, kinabukasan ay agad kumalat ang balita sa sentrong bayan ng Masbate hanggang sa Milagros palaisipan padin sa mga pulis at sa mga mamamayan kung sino ang nag-iwan ng droga sa mabatong Isla sa Burias.