“AKALA ko pagod ka sa hosting kaya di ka nakasama sa celebration party ko. Nakakatampo ka talaga,” bungad ni Kambry kay Sayaka nang makasabay ito papasok sa gate ng Pandan National High School. Nakangiti ito at kumaway sa mga bumabati dito na akala mo ay may korona pang nakapatong sa uo nito. Maaliwalas ang anyo ni nito pero alam niyang masama ang loob nito sa kanya.
Pare-pareho silang nasa huling taon sa Pandan National High School. At nang nakaraang gabi, siya ang host ng pageant at ang kaibigan naman niya ang may hawak ng korona. Suki silang limang magkakaibigan ng extra-curricular activities at excited na silang maka-graduate.
“Pagod naman talaga ako. Di ba nasabi sa iyo ni Ysadora?” tanong niya.
“Oo. Na-bad trip ka daw kay Riego kaya ka umuwi,” tukoy nito sa kaklaseng gustong manligaw sa kanya. “Akala ko pa mandin okay kayo dahil hinilot niya ang pulikat mo at may nakakita na ihinatid ka niya kagabi.”
“Correction. Hindi niya ako ihinatid. Binuntutan niya ako hanggang makauwi. Pero ganoon pa rin, bad trip ako sa kanya.”
“Mabait at matalino naman si Riego. Matulungin pa sa pamilya. Ano bang inaayawan mo sa kanya?” tanong ng kaibigang si Henri na pumitas ng bulaklak ng rosal na nadaanan nila at inipit sa tainga.
Tumirik ang mata niya. “Sabihin ba naman sa akin na huwag na mas maganda na sa Pandan na lang daw ako at huwag umalis dahil delikado daw ang buhay sa labas ng bayang ito at baka magaya pa daw ako sa nanay ko.”
Kinuha ang nanay niya ng tiyahin nito sa Japan para makatulong sa bahay at pinag-aral. Pero na-in love ito sa kaklaseng Hapones pero tinakasan lang ito at iniwang luhaan. Umuwi ang nanay niya sa Pilipinas, di nakatapos ng pag-aaral at namatay nang ipanangak siya.
Buong buhay niya, lagi siyang ikinukumpara sa nanay niya at minamaliit. Sa araw-araw yata na ginawa ng Diyos kailangang ipaalala sa kanya ng lola at mga tiyahin ang kahinaan ng nanay sa lalaki. Kung paano nito sinayang ang magandang pagkakataon para makapag-aral sa ibang bansa at iahon ang pamilya sa hirap. Na isa siyang malaking pagkakamali. Isama pa ang mga tsismosa at parang may sakit kung tratuhin siya dahil wala siyang magulang.
Kaya nga gustong-gusto na niyang makaalis sa bayang iyon. Gusto na niyang magpakalayo-layo at patunayan sa lahat ng tagadoon na magiging matagumpay siya at di magagaya sa nanay niya. Hindi siya mauuto o mapapaikot ng kahit sinong lalaki.
May kanya-kanyang crush at manliligaw ang mga kaibigan niya pero pinangatawanan nila ang pangako sa isa’t isa na di muna magbo-boyfriend hangga’t di natutupad ang pangarap nilang makatapos ng pag-aaral at makapagbiyahe sa iba’t ibang lugar sa mundo. Squad goals nila iyon.
(Please note to editor 2. Ito lang po ‘yung pangarap ng grupo nila. Iba lang siguro ‘yung impression ninyo na feeling ninyo mababa lang ang achievement ni Sayaka kumpara sa pangrap niya. Ito lang naman po talaga iyon. Mataas na ito kumpara sa maburo lang siya sa bayan nila at walang natapos o narating.)
Suportado nilang magkakaibigan ang pangarap ng isa’t isa. Katulad niya, nangangati na rin ang paa ng mga ito na lumabas ng Pandan. Doon na sila ipinanganak at lumaki. Wala silang ibang alam na buhay kundi ang buhay sa bayan na iyon. Ayaw nilang manatiling sa magazine o sa TV lang nakikita ang magagandang lugar. Ilang buwan na lang, makaka-graduate na sila. Makakalaya na rin sila.
Plantsado na halos lahat sa plano nila. May tiyahin si Ysadora na may boarding house sa Maynila. May scholarship din na inaalok ang provincial government nila at may allowance pa. Pinaghahandaan niya ang exam para doon. May ninang din siya na may tour agency na nakabase sa Maynila. Pwede din daw siyang mag-part time job dito. Kulang na lang ay ang approval ng pamilya niya. Pero payagan man siya o hindi, walang makakapigil sa mga pangarap niya.
Pagpasok sa clasroom ay lapitan siya ni Riego. May dala itong pink na teddy bear at inabot sa kanya. “Para sa iyo, Sayaka. Sana magustuhan mo.”
Alanganin siyang ngumiti. “Alam mo, Riego, mas maganda siguro kung ibigay mo na lang ‘yang teddy bear sa kapatid mong bunso. Matutuwa pa iyon.”
“Salamat sa pag-alala sa mga kapatid ko pero pinag-ipunan ko talaga ito para sa iyo. Gusto kasi kita. Gusto kong maging boyfriend mo,” anitong may kalakasan at lumunok. Mukhang di lang pera kundi pati lakas ng loob nito inipon nito para lang sabihin sa kanya ang nararamdaman.
Tiningnan niya ang cute na teddy bear na parang nakangiti sa kanya at nagmamakaawa na kunin na niya ito at yakapin. Hirap sa buhay ang binata. Bantay sa palaisdaan ang ama nito at naglalako ng gulay at isda ang ina. May apat pang mas batang kapatid ang binata. ‘Di madali ang buhay nito.
Huminga siya ng malalim. “Nakakahiya naman sa magulang mo na ako ang pinag-aaksayahan mo ng pera at panahon. Sa ganitong edad natin, dapat naka-focus lang tayo sa pag-aaral.”
“Nagpaalam naman ako kina Nanay at Tatay na liligawan kita. Okay lang daw sa kanila. Kaya sana tanggapin mo na itong regalo ko.”
“Nagpapatawa ka ba? Wala ka ngang makain, gusto mo pa ng girlfriend? Sa palagay mo ba magugustuhan kita? Anong ipapakain mo sa akin?”
Natigagal si Riego. Di marahil nito inaasahan na iyon ang isasagot niya. Umaasa ba ito na sa taas ng pangarap niya, ito ang pipiliin niyang makasama? “Grabe ka namang magsalita. Wala namang masama kung gusto ko lang dito sa Pandan.”
“Kaya nga di tayo bagay at wala kang aasahan sa akin. Wala dito sa Pandan ang buhay na pangarap ko. At lalong hindi ikaw ang gugustuhin kong makasama. Maliwanag ba?”
“Tama na iyan,” saway ng kaklase nilang si Albert sa kanila. “Hayaan mo na iyang si Sayaka. Marami namang babae diyan na di ka mamaliitin at ang pagmamahal mo.” Sinibat siya ng matalim na tingin ng lalaki bago inakay palayo si Riego.
Nagtitinginan din ang ibang kaklase niya at pinagtsitsismisan sila ng iba. Nakadama siya ng hiya sa sarili. Di naman masama ang ugali niya. Di rin siya kilalang matapobre o mapang-api ng kapwa. Alam niya kung ano ang pakiramdam ng maliitin at apihin. Gusto sana niyang magpaliwanag sa mga ito pero mawawalan din ng saysay ang pagtataboy niya kay Riego kung gagawin niya iyon.
Itinaas niya ang baba at nagmartsa papunta sa upuan sa likuran. Sinundan siya ng mga kaibigan at pinaligiran siya. “Sayaka, grabe ka naman doon sa tao. Ang aga-aga may eksena agad?” usisa agad ni Henri at tinabihan siya.
“Pinag-uusapan ka tuloy ng mga kaklase natin. Pati si Albert iniwanan ako at galit pa yata sa akin. Iko-congratulate na sana ako nung tao,” nanghihinayang na usal ni Kambry. Alam naman niya na isa sa rason kaya gusto nitong manalo sa pageant para may rason ang class president nilang si Albert na kausapin ito at suportahan. Mas madalas kasi ay di ito pinapansin ng binata.
“Ang bait-bait no’n. Bakit ipinahiya mo?” sumbat ni Rosvalia.
“Di ko kailangan ng mabait. Kailangan ko ‘yung may pangarap tulad ko.” Kahit siya nga lang sapat na sa sarili niyang pangarap. HIndi niya kailangan ng lalaking tutulong sa kanya.
“Sino ba naman ang taong walang pangarap?” tanong ni Ysadora.
“Dito lang niya gusto - ang maging magbubukid o bantay sa palaisdaan o tindero. Naman! I want to travel the world. Pangarap natin iyon, ‘di ba?”
“Pero kailangan mo bang maging masungit sa kanya?” tanong ni Rosvalia at namaywang. “Pwede mo namang sabihin nang di ka nakakasakit ng damdamin ng iba.”
“Umiiyak pa ata,” ani Kambry at lumingon sa kabilang row.
Pinigil niya ang sarili na sulyapan man lang si Riego. Nakakakonsensiya na man talaga na saktan ang tao na walang ipinakita kundi kabutihan sa kanya. Tinampal niya ang sulatan ng armchair. “Ang kulit kasi niya. Sinabi ko na ngang wala siyang aasahan sa akin. Saka mabuti iyan para matauhan siya. Sayang lang ang oras, pera at panahon niya. Mas mabuti nang maging totoo ako kaysa maging paasa. Magpapasalamat pa siya sa akin balang-araw.”
Nagsisimula pa lang siya sa mga pangarap niya at walang makakapigil sa kanya na abutin iyon. Hindi ang kahit sinong lalaki o ang pag-ibig. Hindi si Riego Salvacion.