Hindi malaman ni Francesca kung magmumura o hihiyaw sa tindi ng sakit noon. Hindi na maipinta ang mukha niya.
Hindi lang kasi iyon basta-basta bola. Kundi bola ng tennis ball. Pakiramdam niya lumubog yata ang bola sa balat niya sa dibdib.
Luminga siya sa paligid. Hinahanap niya kung sino ang maaaring nagbato noon, ngunit wala siyang nakitang tao.
Si Nanay Mercy naman ay hindi maintindihan ang gagawin. Agad siya nitong nilapitan. “Ayos ka lang ba eneng?” ang nababahalang tanong ng matanda. Kitang-kita sa mga mata nito ang matinding pag-aalala sa kanya.
Isang pilit na ngiti ang lumabas sa labi niya. Mukhang hindi pa man siya nakakapagsimula ay nasampulan na agad siya.
“Ayos lang ho ako ‘Nay,” sagot niya sa matanda habang kuyom ang isang kamao sa likuran niya. Oras na makita niya ang batang iyon, humanda ito sa kanya.
Hindi pa rin mapalagay si Nanay Mercy. “Sigurado ka ba eneng?” tanong pa nito.
Tumango naman si Francesca. Maya-maya may narinig siyang tumatawa sa itaas ng hagdanan. Sabay nila iyong nilingon ni Nanay Mercy.
Nakita niya doon ang isang batang lalaki na nakasilip sa may balustre. Mata lang pataas ang nakikita niya dito, kaya hindi niya mahinuha kung ilang taon na ito.
Tumingala naman si Nanay Mercy. “Jacob! Halika ka nga ditong bata ka. Mag-sorry ka sa bago mong yaya,” ang ma-awtoridad na tawag nito sa batang nagngangalang Jacob.
Napatingin naman dito si Francesca. Hindi nakaligtas sa kanyang pandinig ang sinabi nitong bagong yaya. Ibig sabihin tanggap na siya!
Biglang umaliwalas ang mukha niya. Nawala ang inis na nararamdaman at sumilay sa mga labi niya ang isang ngiti.
“Ibig ho bang sabihin noon tanggap na ako?” tanong pa niya kay Nanay Mercy para kumpirmahin ang narinig.
Tumango ang matanda at isang ngiting may pagpapaumanhin ang ibinigay nito sa kanya.
Ang kaninang tinawag nitong Jacob sa itaas ay nakita niyang bumaba ng hagdanan. Mukhang takot din ito sa matanda at napasunod agad nito iyon.
“Mag-sorry ka sa bago mong yaya, Jacob.” Utos nito sa bata.
Yumuko naman ang bata habang nakalagay ang dalawang kamay sa likuran. Animo’y isang napakabait na bata ang itsura nito ng mga oras na iyon.
“Sorry…” ang mahinang sabi nito sa kanya.
Yumukod naman siya at pumantay sa bata. Sinilip niya ito sa pagkakayuko. At ganoon na lang ang pagkamangha niya ng makita ang itsura nito.
Biglang nawala ang nararamdaman niyang inis kani-kanina lang. Napakagwapong bata nito. Bilugan ang mga mata nito at may makakapal na pilik mata. Matangos ang ilong nito at mamula-mula ang kutis sa kaputian. Bagsak ang tuwid at itim na itim nitong buhok. Para itong isang anghel na bumaba sa lupa.
Pero ang mas nakatawag ng pansin sa kanya ay ang pagngiti nito. Hindi sincere ang paghingi nito ng paumanhin sa kanya.
Napapalatak na lang siya sa kanyang sarili. Magaling din pala itong artista.
Bumangon na naman ang inis na nararamdaman niya kanina. Mukhang mahihirapan talaga siya sa batang ito. Parang nakikini-kinita na niya ang mangyayari sa kanila sa araw-araw.
Pero sa halip na punahin ito sa harap ni Nanay Mercy. Mas pinili niyang patawarin at purihin ito. “Ayos lang ‘yon, Jacob. Sa susunod, sa labas na lang tayo magbatuhan ng bola. Mukhang magaling ka sa ganoong sports eh.” Nakangiting sabi niya dito.
Tinitigan naman siya ng bata. Waring inaalam nito kung totoo ang sinasabi niya. At parang may nababanaag siyang lungkot sa mga tingin nitong iyon sa kanya. Nakaramdam naman siya ng pagkahabag dito.
Siguro kagaya niya rin ito. Dinadaan lang siguro nito sa kalokohan ang lahat para makuha ang atensyon ng mga kasama niya sa bahay. At para maaliw na rin ang sarili.
Ganoon din kasi siya noon. May pagkapilya. At lahat ng tao ‘ata’y napagdiskitahan na niya. Isa kasi iyon sa paraan niya para mapansin siya ng kanyang daddy, ngunit sa puntong iyon ay bigo siya.
‘Ni minsan ay hindi siya napagtuunan ng pansin ng daddy niya. Bukod sa negosyo, may mas malalim pang dahilan kaya ganoon na lang kalayo ang loob ng daddy niya sa kanya.
Napabuntong-hininga siya. Siguro kulang din sa pagmamahal at atensyon ang batang ito kaya ganoon, sa loob-loob niya.
Hinagod naman ni Nanay Mercy ang likod ng bata. “Anak huwag mo ng uulitin iyon ha? Nakakaawa naman si Ate Ikay mo kung pagdidiskitahan mo lang palagi,” pagkausap nito sa bata.
Titig na titig pa rin si Jacob sa kanya. Ngumiti siya ng maluwang dito. Isang paraan na rin iyon para makuha niya ang loob nito.
“Sige na Jacob. Umakyat ka na ulit sa kwarto mo. Kailangan ko pang kausapin si Ate Ikay mo para sa mga dapat niyang gawin,” masuyong sabi ni Nanay Mercy kay Jacob.
Dagli namang sumunod ito. Pero bago ito tuluyang umakyat, nilingon siya ulit nito at hindi nakaligtas sa kanyang paningin ang pagsilay ng pilyong ngiti sa mga labi nito.
Oh Lord! Sabi na lang niya sa sarili. Kinakailangan na niyang mag-ipon ng mahabang pasensya kahit ang totoo, wala siya noon.
“Pagpasensyahan mo na ang batang iyon Ikay. Talaga lang may pagkapilyo iyon pero mabait namang bata si Jacob,” hinging-paumanhin ulit ni Nanay Mercy sa kanya.
“Ayos lang ho iyon, Nanay. Ramdam ko naman hong mabait din nga siya,” nakakaunawang sabi niya dito.
“Teka. Halika ka doon sa may sofa at doon ko sasabihin ang mga kailangan mong gawin,” yaya nito sa kanya.
“Ilan ho bang magkakapatid sina Jacob?” ang hindi niya napigilang itanong habang sinasabayan ito sa paglalakad.
Wala kasi siyang napapansin na mga litrato sa paligid ng bahay. Parang sa kanila lang din. Lumukob ang lungkot sa kanyang puso pagkaalala sa bahay nila.
Noong nabubuhay pa ang mommy niya, taon-taon nagpapakuha sila ng family portrait. Pero mula ng mamatay ito, hindi na iyon pinag-aksayan pa ng panahon ng daddy niya.
“Tatlo ang anak ni Sir Leandro. Sina Enrico, Alejandro at Jacob. Mamaya makikilala mo silang lahat kapag bumaba sila sa hapunan,” sagot ng matanda at naupo sa sofa.
Tumango-tango naman si Francesca. “Puro lalaki ho pala. Siguro ho lahat sila magagandang lalaki.” Nakangiting sabi niya.
Sumilay ang masuyong ngiti sa mga labi ni Nanay Mercy pagkarinig sa sinabi niya. “Oo. Lahat sila ay magagandang lalaki at mababait, kahit si Jacob. Hindi lang masyadong naaasikaso ng kanyang ama kaya siguro naging pilyo. Masyadong busy sa trabaho si Leandro at palaging naiiwan sa kalinga ng mga katulong ang mga anak niya.” Hindi napigilang sabi ni Nanay Mercy.
Napakunot-noo si Francesca. “Nasaan ho ang asawa ni Sir Leandro?” nagtatakang tanong niya.

Humugot nang malalim na hininga ang matanda. “Mahabang istorya eneng. Pero hindi na iyon pinag-uusapan sa bahay na ito. Ayaw ni Leandro. Baka daw makaapekto iyon sa mga bata,” paliwanag nito.
“Ganoon ho ba?”
Tumango si Nanay Mercy bago iniba ang usapan. “Bueno, ikaw ang tatayong yaya ni Jacob,” umpisa nito. “Lahat ng pangangailangan niya ikaw ang mag-iintindi. Nasa unang baitang palang siya sa elementarya at sa iisang eskwelahan naman silang tatlong magkakapatid pumapasok.” Anito at tumigil sandali bago nagpatuloy.
“Ang bilin ni Sir, dahil nasa unang baitang pa lang si Jacob, kailangan mo itong bantayan sa labas ng school. Ayaw ni Sir na iiwanan mo siya doon mag-isa. Hindi pa gaanong sanay sa malaking eskwelahan si Jacob kaya ganoon na lang ang pagprotekta ni Leandro dito. Wala namang problema dahil may tagahatid-sundo naman kayo at may allowance ding ibibigay sa iyo araw-araw pag nasa school kayo. Bukod pa iyon sa sasahurin mo.” Mahabang salaysay ni Nanay Mercy.
Tumango siya at lihim na napangiti sa sarili. Maganda din nga palang pumasok sa ganitong klase ng trabaho. May sahod na may allowance pa. Mukhang makakaipon siya ng husto dito.
“Alas-kuatro sila lumalabas sa eskwelahan. At pagdating naman dito’y nag-aabang na ang mga tutor nilang tatlo. Sa oras na iyon pwede ka ng magpahinga. Kapag may kailangan na lang si Jacob at tsaka ka tatawagin. Hindi mo naman siya kailangang bantayan buong oras pag nandito sa bahay. Malimit sa gabi lagi lang nasa kwarto ang mga bata. Maliban kapag kakain, tsaka sila bumababa. Pero sasamahan mo si Jacob kapag oras ng pagtulog. Kailangan niya iyon para mabilis makatulog. Kapag may pasok alas-sais y medya pa lang dapat gising na si Jacob. At kapag wala namang pasok, pwedeng hindi mo na siya gisingin. Minsan kapag ganoong araw naglalaro sila sa labas o sa may clubhouse kasama ang mga kuya niya. ‘Pag minsan naman nasa mall sila,” dagdag pa ni Nanay Mercy.
Napaisip siya. Ito na ang pagkakataon niya para masabi dito ang tungkol sa pag-aaral niya.
“May tanong ka pa ba tungkol sa trabaho mo?” tanong sa kanya ni Nanay Mercy.
Nagpakawala muna siya ng isang buntong-hininga bago sumagot. “Eh, ‘Nay Mercy may gusto sana ho akong ipakausap sa inyo,” aniya sa nag-aalangang tinig.
“Ano iyon eneng?”
“Pwede ho bang magsabi kay Sir na mag-aaral ho ako sa gabi. Kung papayag ho sana siya,” lakas-loob na sabi niya dito.
Ngumiti naman ang matanda. “Huwag kang mag-alala eneng. Sasabihin ko kay Leandro ang gusto mo. Hindi naman siguro iyon tatanggi,” anito. “Ano bang kursong kinukuha mo eneng?” maya-maya’y tanong nito.
“Fine Arts po,” mabilis niyang sagot.
“Aba talaga?” ang tila naman nasisiyahang sabi nito. “Anong year mo na?”
Kimi namang ngumiti si Francesca bago sumagot. “Nasa huling taon na ho,” sagot niya.
“Ay s’ya nga? Aba’y maganda yan eneng. Nang hindi panghabang-buhay ay nangangamuhan ka. Hayaan mo’t ako na ang bahalang magpaliwanag kay Leandro.” Natutuwang saad pa nito. “Buti pa ang kagaya mo, may pangarap sa buhay. Kalimitan sa mga kabataan ngayon ke-babata pa lang may mga asawa na’t anak. Ibang-iba na talaga ang ikot ng mundo ngayon,” komento pa nito habang iiling-iling.
Natawa na lang siya sa sinabing iyon ni Nanay Mercy. Kahit anak-mayaman siya at may pagkarebelde, ni minsan ay hindi naman niya naisip na ipariwara ang sarili. Because she always wanted to prove herself to her father.